Umowa na czas nieokreślony – art. 33 Kodeksu pracy
Umowy o pracę stanowią podstawę stosunków pracy w Polsce, a ich rodzaj ma kluczowe znaczenie zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Jednym z najważniejszych rodzajów umów jest umowa na czas nieokreślony , regulowana przede wszystkim art. 33 Kodeksu pracy (Kodeks Pracy – KP) . W niniejszym poradniku omówimy szczegółowo to postanowienie, jego zastosowanie oraz konsekwencje prawne.
„Umowa o pracę zawierana jest na czas nieokreślony, chyba że okoliczności sprawy wskazują na jej charakter tymczasowy lub wyraźnie wynika z warunków realizacji pracy, że powinna być zawarta na czas określony.”
Innymi słowy: domyślnym typem umowy jest ta na czas nieokreślony , chyba że istnieją konkretne powody do zawarcia umowy na czas określony.
Kiedy można zawrzeć umowę na czas określony?
Zgodnie z art. 33 § 2 Kodeksu pracy, umowę na czas określony można zawrzeć tylko w przypadkach, gdy:
praca ma charakter tymczasowy , np. pokrywa brakujące godziny pracy innego pracownika (np. w związku z urlopem macierzyńskim, chorobą),
wynika to z warunków realizacji pracy , np. realizacja jednorazowego zamówienia, projektu o wyznaczonym terminie,
stanowisko wymaga sezonowości , np. w turystyce, rolnictwie,
umowa dotyczy etatu dodatkowego (np. pomoc w czasie szczytu produkcyjnego).
Warto zauważyć, że sąd musi ocenić, czy dana sytuacja spełnia kryteria „tymczasowości”. Często decyzje są podejmowane indywidualnie, biorąc pod uwagę konkretną sytuację faktyczną.
Konsekwencje zawarcia umowy na czas nieokreślony
Bezterminowość trwania : Pracownik może pracować bez ustalonego końca, chyba że zostanie zwolniony zgodnie z przepisami Kodeksu pracy.
Prawo do zwolnienia : Pracodawca może rozwiązać umowę tylko z ważnych przyczyn (np. naruszenie obowiązków pracowniczych, niesprawność zdrowotna) i z zachowaniem procedury zwolnienia (art. 31–35 KP).
Ochrona przed zwolnieniem : Pracownik na umowę na czas nieokreślony ma większą ochronę niż osoba na umowę na czas określony.
Prawo do odstępu : Pracownik może zakończyć umowę pisemnie z 14-dniowym uprzedzeniem (art. 36 KP), chyba że inaczej wynika z umowy.
Jak się bronić przed błędami? Rady praktyczne dla pracodawców
Dokładna analiza potrzeb : Przed zawarciem umowy należy ocenić, czy praca rzeczywiście ma charakter tymczasowy.
Pisanie umowy na czas nieokreślony jako domyślne rozwiązanie : Jeśli nie ma jasnych przesłanek tymczasowości, lepiej zawrzeć umowę na czas nieokreślony.
Unikanie formalityzmu : Nie wystarczy tylko napisać „na czas określony” – musi to być uzasadnione faktycznie.
Zachowanie dokumentacji : Dokumentuj, dlaczego została zawarta umowa na czas określony (np. sezonowość, projekt).
Najważniejsze fakty na temat art. 33 Kodeksu pracy – umowy na czas nieokreślony
✅ Domyslnie zawiera się umowę na czas nieokreślony.
❗ Umowę na czas określony można zawrzeć tylko w wyjątkowych przypadkach .
📋 Umowa na czas nieokreślony daje pracownikowi większą ochronę (np. przed zwolnieniem).
⚖️ Sąd ocenia, czy dana sytuacja spełnia warunki tymczasowości.
📝 Pracodawca musi udokumentować powody zawarcia umowy na czas określony.
🕒 Pracownik może zakończyć umowę na czas nieokreślony z 14-dniowym uprzedzeniem.
🧾 Rozwiązanie umowy przez pracodawcę wymaga wagi i procedury – nie wolno tego zrobić dowolnie.
