W polskim prawie pracy jednym z ważniejszych przepisów dotyczących rozwiązywania umowy o pracę przez pracodawcę jest Art. 94 pkt 6 Kodeksu pracy . Wiele osób – zarówno pracowników, jak i pracodawców – nie do końca rozumie jego treść oraz konsekwencje jego stosowania. W tym poradniku wyjaśnimy, czym jest ten przepis, w jakich sytuacjach może być stosowany oraz jakie prawa przysługują pracownikowi.
🔍 Czym jest Art. 94 pkt 6 Kodeksu pracy?
Zgodnie z ustawą – Kodeksem pracy , art. 94 pkt 6 stanowi:
„Pracodawca może rozwiązać z pracownikiem umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia lub przyznania wynagrodzenia zastępczego, jeżeli zachodzi istotny powód, w szczególności gdy:
(…)
6) pracownik dopuścił się rażącego naruszenia obowiązków wobec pracodawcy.”
🧾 Kluczowe elementy definicji
Aby lepiej zrozumieć ten przepis, warto przeanalizować jego podstawowe elementy:
- Brak obowiązku zachowania okresu wypowiedzenia – Pracodawca może natychmiast rozwiązać umowę, bez konieczności jej wypowiedzenia.
- Bez wypłaty wynagrodzenia zastępczego – Pracownik nie ma prawa do dodatkowej kwoty pieniężnej za okres wypowiedzenia.
- Istotny powód – Musi to być coś poważnego, co narusza relację pracowniczą.
- Rażące naruszenie obowiązków wobec pracodawcy – To kluczowa fraza tego artykułu.
📌 Kiedy można skorzystać z Art. 94 pkt 6?
Ten przepis umożliwia zwolnienie pracownika bez okresu wypowiedzenia tylko w przypadku rażącego naruszenia jego obowiązków . Najczęstsze sytuacje obejmują:
- Niewybaczalne zachowanie moralne lub etyczne , np. mobbing, obraźliwe wypowiedzi, agresja fizyczna.
- Nieprzestrzeganie regulaminów firmy , jeśli są one związane z bezpieczeństwem lub funkcjonowaniem przedsiębiorstwa.
- Podejmowanie działań szkodliwych dla interesu pracodawcy , np. konkurencja w czasie trwania umowy.
- Ujawnianie tajemnic firmowych lub danych osobowych innych pracowników.
- Podejrzenie kradzieży, oszustwa lub nadużycia служbowego .
- Powtarzające się złamania procedur , mimo wcześniejszych upomnień.
Ważne jest jednak, aby takie działanie było dostosowane proporcjonalnie do naruszenia – nie każdy błąd lub pomyłka uzasadnia natychmiastowe rozwiązanie umowy.
⚖️ Proces prawny i odpowiedzialność pracodawcy
Choć Art. 94 pkt 6 daje pracodawcy możliwość szybkiego rozwiązania umowy, to musi on mieć dobrze udokumentowany powód . W przypadku sporu pracodawca będzie musiał udowodnić przed sądem, że doszło do faktycznego rażącego naruszenia obowiązków.
Jeśli sąd uzna, że rozwiązanie umowy było bezprawne , pracownik może domagać się:
- Odzyskania pracy
- Wynagrodzenia za czas sporu
- Zadośćuczynienia
✅ Porady dla pracowników
- Jeśli została Ci doręczona decyzja o rozwiązaniu umowy na podstawie Art. 94 pkt 6 – sprawdź, czy rzeczywiście popełniłeś/-aś ciężki wykroczenie .
- Poproś o dokumentację potwierdzającą zarzuty stawiane Ci przez pracodawcę.
- Warto skonsultować sprawę z radcą prawnym lub doradcą pracy , zanim podejmiesz decyzję o odwołaniu się od decyzji.
💡 Podsumowanie – najważniejsze fakty o Art. 94 pkt 6 Kodeksu pracy:
- ✅ Umożliwia pracodawcy natychmiastowe rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia .
- ✅ Dotyczy sytuacji, w których pracownik rażąco naruszył swoje obowiązki wobec pracodawcy .
- ✅ Musi występować istotny powód , a jego ocena zależy od konkretnej sytuacji.
- ❗ Nie każdy błąd kwalifikuje się jako rażące naruszenie – wymagana jest proporcjonalność działania pracodawcy .
- 🧑⚖️ Pracodawca musi udowodnić naruszenie obowiązków w razie sporu prawnego.
- 💼 Pracownik ma prawo odwołać się od decyzji i domagać się ochrony przed zwolnieniem bezprawnym.
Jeśli masz wątpliwości, czy Twoje zwolnienie zostało dokonane legalnie, lub jesteś pracodawcą i chcesz uniknąć ryzyka postępowań sądowych – warto skonsultować się z specjalistą ds. prawa pracy.