1/12 kwoty zmniejszającej podatek – czy warto? Poradnik dla przedsiębiorców

W Polsce osoby prowadzące działalność gospodarczą, które opłacają zryczałtowany podatek dochodowy (np. na ryczałcie, w systemie patentowym lub jako KPiR), mogą skorzystać z ulgi zwanej kwotą zmniejszającą podatek . Jednym z ważnych aspektów tej ulgi jest możliwość rozliczenia jej nie tylko raz w roku, ale także w równych częściach co miesiąc – 1/12 rocznej kwoty .

W tym poradniku dowiemy się, czym dokładnie jest ta ulga, jak ją stosować oraz czy warto korzystać z rozłożenia jej na 1/12 wartości już na początku roku podatkowego.


Co to jest kwota zmniejszająca podatek?

Kwota zmniejszająca podatek to ulga przewidziana dla małych przedsiębiorców, która pozwala im obniżyć wysokość należnego podatku dochodowego . Obecnie wynosi ona:

  • 556,02 zł miesięcznie , czyli 6 672,24 zł rocznie (stan na 2024 rok),
  • dotyczy osób, których przychód w poprzednim roku obrotowym nie przekroczył 200 000 zł ,
  • może być wykorzystana przez osoby opłacające podatek w systemie ryczałtu, patentowym lub jako KPiR.

Jak działa zasada 1/12 kwoty zmniejszającej podatek?

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT), przedsiębiorca może rozłożyć całą roczną kwotę zmniejszającą podatek na 12 równych części i zmniejszać nimi podatek co miesiąc . Oznacza to, że miesięcznie można odliczyć:

1/12 × 6 672,24 zł = 556,02 zł

To tyle samo, co jednorazowe odliczenie całej kwoty raz na koniec roku, ale sposób realizacji różni się istotnie.


Czy warto korzystać z 1/12 kwoty zmniejszającej podatek?

Decyzja o rozłożeniu ulgi na 12 miesięcy zależy od indywidualnej sytuacji finansowej przedsiębiorcy. Poniżej przedstawiamy główne zalety i wady tego rozwiązania:

✅ Zalety korzystania z 1/12 kwoty zmniejszającej podatek:

  1. Lepsze zarządzanie cash flow
    Miesięczne odliczenie ulgi pozwala obniżać co miesiąc wysokość należnego podatku, co może pomóc w lepszym planowaniu bieżących wydatków.
  2. Natychmiastowa redukcja zobowiązań podatkowych
    Zamiast płacić pełną kwotę podatku przez kilka miesięcy, a dopiero później odliczyć całość, możesz od samego początku roku płacić mniej.
  3. Mniejsze ryzyko zapłaty zbyt wysokiego zaliczki do US
    Jeśli końcowy podatek i tak zostanie zmniejszony o ulgę, płacenie pełnej kwoty przez kilka miesięcy może prowadzić do nadpłaty, którą trzeba będzie potem odzyskiwać.

❌ Wady i ograniczenia:

  1. Brak możliwości dynamicznego dostosowania
    Jeśli przychody są nieregularne (np. sezonowość działalności), a niektóre miesiące przynoszą bardzo mało przychodów, to stałe zmniejszanie podatku o tę samą kwotę może nie być optymalne.
  2. Konieczność decyzji na początek roku
    Wybór między jednorazowym a miesięcznym odliczeniem należy podjąć przed rozpoczęciem roku podatkowego , np. składając odpowiedni wniosek do urzędu skarbowego (dotyczy niektórych form opodatkowania).
  3. Może mieć wpływ na inne ulgi i świadczenia
    W przypadkach, gdzie wysokość przychodu lub podatku wpływa np. na wysokość zasiłków chorobowych czy emerytur, zmniejszenie podatku może mieć wtórne skutki.

Kiedy warto korzystać z 1/12 kwoty zmniejszającej podatek?

🔹 Jeśli masz stabilny miesięczny przychód – regularna działalność daje pewność, że każdy miesiąc będzie podstawa do opłaty podatku, więc bezpiecznie można odliczać ulgę co miesiąc.

🔹 Jeśli zależy Ci na płynności finansowej – mniejsze comiesięczne zaliczki oznaczają więcej gotówki na bieżące potrzeby firmy.

🔹 Jeśli nie spodziewasz się znacznego wzrostu dochodów w ciągu roku – jeśli prognozujesz, że nie przekroczysz progu uprawniającego do ulgi, to bezpiecznie możesz skorzystać z 1/12.


Kiedy nie warto?

Jeśli działalność jest nowa i przychody są nieregularne – niepewność co do osiągnięcia progu przychodu może powodować, że ulga nie przysługuje wcale.

Jeśli liczysz na duże wahania przychodów – np. wiosną i latem dużo pracy, jesienią i zimą brak – lepiej zachować ulgę na koniec roku, by nie „marnować” jej w miesiącach, gdy podatek byłby niski lub zerowy.


Jak zgłosić wybór 1/12 kwoty zmniejszającej podatek?

W zależności od formy opodatkowania:

  • Dla KPiR i ryczałtu liniowego : wybór dokonuje się w PIT-28 (wniosek o zastosowanie ulgi).
  • Dla systemu patentowego : zgłasza się to w deklaracji podatkowej lub osobnym wniosku.
  • Warto skonsultować się z księgowym lub urzędem skarbowym, aby upewnić się, czy i jak złożyć odpowiednią dokumentację.

Podsumowanie – Najważniejsze fakty:

Kwota zmniejszająca podatek to ulga dla małych przedsiębiorców wynosząca 6 672,24 zł rocznie (stan na 2024 r.).
✅ Można ją rozłożyć na 12 miesięcy – po 556,02 zł miesięcznie .
✅ Korzyścią jest lepsze zarządzanie płynnością finansową i natychmiastowe obniżenie podatku .
✅ Utrata elastyczności – nie da się później cofnąć decyzji o rozłożeniu ulgi.
✅ Decyzję o zastosowaniu 1/12 należy podjąć przed początkiem roku podatkowego .
✅ Warto rozważyć tę opcję, jeśli masz regularne przychody i dbasz o płynność finansową firmy .


📌 Czy warto? Tak – jeśli Twoja działalność generuje stabilne przychody i zależy Ci na niższych co miesięcznych zaliczkach podatkowych . W innych przypadkach lepiej zatrzymać ulgę na koniec roku i wykorzystać ją w jednej racie.