Acidum Folicum na Receptę – Poradnik dla Pacjentów
Kwas foliowy, znany również jako acidum folicum, to witamina z grupy B (B9), odgrywająca kluczową rolę w wielu procesach metabolicznych organizmu. Jest szczególnie ważny podczas okresów intensywnej proliferacji komórek, takich jak ciąża czy wzrost dziecka. W ostatnich latach coraz częściej lekarze przepisują kwas foliowy na receptę – dlaczego? Kto powinien go stosować i jakie są jego działania?
Acidum folicum dostępne jest zarówno bez recepty (w postaci suplementów diety) jak i na receptę (jako lek). Różnice te wynikają z dawki:
Suplementy diety : zawierają zwykle 0,4 mg (400 µg) kwasu foliowego – odpowiednia dawka profilaktyczna dla dorosłych i kobiet planujących ciążę.
Lek na receptę : zawiera wyższe dawki – najczęściej 5 mg kwasu foliowego. Stosuje się je w przypadkach terapeutycznych lub u pacjentów zwiększonym ryzykiem niedoboru.
W Polsce preparaty zawierające więcej niż 0,5 mg kwasu foliowego wymagają recepty lekarskiej.
Kiedy lekarz może przepisać acidum folicum na receptę?
Ciąża i planowanie ciąży
Kobiety w wieku rozrodczym, zwłaszcza planujące ciążę, powinny przyjmować kwas foliowy w dawce 0,4–0,8 mg dziennie, aby zapobiec wadom cewy nerwowej u płodu.
U kobiet z wyższym ryzykiem (np. cukrzyca, epilepsja, wcześniejsze porody z wadami cewy nerwowej) lekarz może zalecić dawkę 5 mg – wymagającą recepty.
Niedokrwistość megaloblastyczna
Spowodowana niedoborem witaminy B9 lub B12. Acidum folicum jest jednym z głównych leków stosowanych w jej leczeniu.
Choroby autoimmunologiczne i reumatyczne
Metotreksat – lek stosowany w chorobach reumatycznych – może powodować ubytki kwasu foliowego. Wtedy dodatkowa suplementacja jest konieczna.
Zaburzenia pokarmowe i zaburzenia wchłaniania
Choroba Leśniowskiego-Crohna, celiakia, pooperacyjne zmiany jelit – mogą prowadzić do niedoboru kwasu foliowego.
Długotrwałe stosowanie niektórych leków
Np. doustnych środków antykoncepcyjnych, przeciwepileptyków, sulfonamidów – które mogą obniżać poziom kwasu foliowego.
Jak stosować acidum folicum na receptę?
Dawka zalecana przez lekarza zależy od stanu zdrowia pacjenta.
Zwykle stosuje się ją raz dziennie, niezależnie od posiłku.
Przy stosowaniu metotreksanu kwas foliowy podaje się zwykle jeden dzień po nim.
Ważne: należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza – nadmiar kwasu foliowego może maskować niedobór witaminy B12.
Czy kwas foliowy ma skutki uboczne?
Acidum folicum jest ogólnie dobrze tolerowane. Jednak przy zbyt wysokich dawkach możliwe są:
nudności,
bóle głowy,
gorączkowe objawy,
problemy trawienne.
Długotrwałe stosowanie dużych dawek może zakłócać metabolizm witaminy B12 i wpływać na funkcję układu nerwowego.
Co warto wiedzieć przed rozpoczęciem suplementacji?
Konsultacja z lekarzem – nawet jeśli kwas foliowy jest dostępny bez recepty, warto skonsultować wybór dawki z lekarzem lub dietetykiem.
Interakcje lekowe – kwas foliowy może wpływać na działanie niektórych leków, np. przeciwepileptyków czy metotreksatu.
Kontrola poziomu witamin B9 i B12 – szczególnie u osób starszych lub z podejrzeniem niedokrwistości.
Najważniejsze fakty o acidum folicum na receptę:
✅ Acidum folicum to inna nazwa kwasu foliowego – witaminy B9 niezbędnej dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
✅ Preparaty z dawką powyżej 0,5 mg wymagają recepty.
✅ Stosuje się je w profilaktyce i leczeniu niedoborów kwasu foliowego, w czasie ciąży, oraz przy leczeniu metotreksatem.
✅ Wysokie dawki (np. 5 mg) są przepisywane kobietom z podwyższonym ryzykiem wad cewy nerwowej u płodu.
✅ Acidum folicum jest ogólnie bezpieczne, ale może mieć skutki uboczne przy nadmiernym stosowaniu.
✅ Suplementację należy zawsze prowadzić pod kontrolą lekarza, by uniknąć interakcji i skutecznie wspierać zdrowie.
