W Polsce wiele leków dostępnych jest wyłącznie na receptę. Jednym z takich preparatów, który często pojawia się na receptach lekarzy rodzinnych i specjalistów, jest Actiferol . W tym poradniku dowiemy się, czym jest Actiferol, kiedy go stosuje się, czy rzeczywiście wymaga recepty oraz jakie są ważne informacje, które powinien znać każdy pacjent.
Czym jest Actiferol?
Actiferol to lek zawierający żelazo (sukminian żelaza(II)) , który wykorzystywany jest głównie do leczenia niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza . Żelazo odgrywa kluczową rolę w organizmie – jest niezbędne do produkcji hemoglobiny, która transportuje tlen we krwi. Gdy jego poziom jest zbyt niski, może to prowadzić do zmęczenia, osłabienia, bladości skóry czy zaburzeń koncentracji.
Dlaczego Actiferol jest dostępny tylko na receptę?
Actiferol znajduje się na liście leków refundowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) i jest dostępny wyłącznie na receptę lekarską wzór 111 lub 112 . Powody te wynikają z kilku istotnych aspektów:
- Indywidualne dobranie dawki – ilość żelaza potrzebna każdemu pacjentowi zależy od wieku, masy ciała oraz stopnia niedokrwistości.
- Możliwość wystąpienia skutków ubocznych – nadmiar żelaza w organizmie może prowadzić do nieprawidłowości w pracy wątroby czy serca.
- Interakcje z innymi lekami – żelazo może wpływać na wchłanianie niektórych leków, np. antybiotyków z grupy fluorochinolonów czy tetracyklin.
- Potrzeba rozpoznania przyczyny niedokrwistości – przed rozpoczęciem terapii zawsze należy ustalić, dlaczego dochodzi do niedoboru żelaza (np. krwawienie, dieta, choroby przewlekłe).
Kiedy lekarz może zalecić Actiferol?
Lek ten stosowany jest w przypadkach:
- Niedokrwistość z niedoboru żelaza u dorosłych i dzieci
- Profilaktyka niedoboru żelaza w okresie ciąży lub laktacji
- Podwyższona potrzeba organizmu na żelazo , np. u młodych osób w okresie dojrzewania, sportowców
Jak stosować Actiferol?
Dawkowanie i sposób stosowania Actiferolu dobiera lekarz indywidualnie dla każdego pacjenta. Ogólnie przyjmuje się:
- U dorosłych : zwykle 1–2 tabletki dziennie, najlepiej między posiłkami lub na czczo, aby zwiększyć wchłanianie.
- U dzieci : dawka jest obliczana na podstawie masy ciała (np. 3–6 mg żelaza na 1 kg masy ciała dziennie).
- Tabletki nie powinny być przeżuwane – należy je połykać całe z niewielką ilością wody.
Warto pamiętać, że najlepsze efekty działania uzyskuje się wtedy, gdy Actiferol stosuje się razem z witaminą C, która wspomaga wchłanianie żelaza.
Możliwe skutki uboczne
Choć Actiferol jest ogólnie dobrze tolerowany, mogą pojawić się pewne objawy niepożądane, takie jak:
- Ból brzucha, nudności
- Zaparcia lub biegunka
- Ciemne zabarwienie stolca – jest to naturalne zjawisko i nie stanowi zagrożenia
- Alergiczne reakcje skórne – w rzadkich przypadkach
Jeśli skutki uboczne są silne lub utrzymują się długo, należy skonsultować się z lekarzem, który może zmienić dawkowanie lub zasugerować inny preparat żelazny.
Ważne interakcje lekowe
Actiferol może wpływać na działanie innych leków, dlatego ważne jest poinformowanie lekarza o wszystkich lekach i suplementach, które się stosuje. Najczęstsze interakcje dotyczą:
- Tetracykliny i fluorochinolony – żelazo znacząco ogranicza ich wchłanianie
- Inhibitory ACE i leki przeciwzakrzepowe – mogą zwiększać ryzyko działania żelaza na układ krzepnięcia
- Preparaty wapnia i magnezu – również mogą wpływać na wchłanianie żelaza
Zaleca się stosowanie Actiferolu co najmniej 2 godziny przed lub po przyjęciu innych leków .
Czy Actiferol można stosować w ciąży i laktacji?
Tak, Actiferol jest jednym z najczęściej stosowanych leków u kobiet w ciąży, ponieważ zapotrzebowanie na żelazo rośnie w tym okresie. Lek ten jest uważany za bezpieczny zarówno w czasie ciąży, jak i karmienia piersią, ale zawsze powinien być stosowany pod kontrolą lekarską.
Podsumowanie – najważniejsze fakty o Actiferolu na receptę:
✅ Actiferol to lek żelazny stosowany w profilaktyce i leczeniu niedokrwistości z niedoboru żelaza
✅ Dostępny wyłącznie na receptę – wymagana recepta wzór 111 lub 112
✅ Stosowany u dorosłych i dzieci – dawka dobierana indywidualnie
✅ Niektóre skutki uboczne obejmują problemy żołądkowo-jelitowe
✅ Nie należy przyjmować z niektórymi lekami – zachować odpowiedni odstęp czasowy
✅ Bezpieczny w ciąży i laktacji – ale tylko pod kontrolą lekarską