Aceton czy benzyna ekstrakcyjna – co wybrać? Poradnik dla początkujących

Wybór między acetonem a benziną ekstrakcyjną może być trudny, zwłaszcza jeśli nie znamy dokładnie różnic między tymi substancjami i ich przeznaczenia. Oba związki chemiczne są często wykorzystywane jako rozpuszczalniki, jednak różnią się właściwościami fizykochemicznymi oraz zakresem zastosowania. W tym poradniku dowiemy się, czym są te substancje, do czego służą, w jakich sytuacjach warto wybrać jedną z nich i jakie są najważniejsze różnice.


Co to jest aceton?

Aceton (propanon) to organiczny związek chemiczny o wzorze C₃H₆O. Jest to bezbarwna, łatwo lotna ciecz o ostrym, charakterystycznym zapachu. Jest jednym z najczęściej używanych rozpuszczalników polarnych, stosowanym zarówno w przemyśle, laboratoriach, jak i codziennym użytku.

Główne zastosowania acetonu:

  • Usuwanie lakieru do paznokci
  • Czyszczenie narzędzi po farbach i klejach
  • Rozpuszczanie niektórych tworzyw sztucznych
  • Użycie w kosmetyce i medycynie
  • Reakcje chemiczne w laboratorium

Zalety acetonu:

  • Działa szybko
  • Skutecznie usuwa tłuszcze i niektóre farby
  • Łatwo dostępny w sklepach

Wady acetonu:

  • Bardzo lotny – paruje bardzo szybko
  • Może powodować podrażnienia skóry i błon śluzowych
  • Niektóre materiały mogą ulec uszkodzeniu przez kontakt z acetonem

Co to jest benzyna ekstrakcyjna?

Benzyna ekstrakcyjna , znana również jako petrol ether lub rozpuszczalnik naftowy , to mieszanina lekkich węglowodorów o temperaturze wrzenia 40–60°C. Jest mniej polarna niż aceton, co sprawia, że lepiej rozpuszcza tłuszcze, oleje i inne związki organiczne o charakterze niepolarnym.

Główne zastosowania benzyny ekstrakcyjnej:

  • Ekstrakcja naturalnych związków (np. kanabidiolu z konopi)
  • Czyszczenie części mechanicznych (bez resztek tłuszczu)
  • Produkcja perfum i aromatów
  • Przemysł farmaceutyczny i chemiczny

Zalety benzyny ekstrakcyjnej:

  • Skuteczna przy ekstrakcjach tłuszczowych
  • Mniej agresywna dla niektórych materiałów niż aceton
  • Dłuższy czas parowania

Wady benzyny ekstrakcyjnej:

  • Palna – wymaga ostrożnego obchodzenia się
  • Mniej dostępna w zwykłych sklepach
  • Potrzeba wentylacji przy użyciu

Aceton czy benzyna ekstrakcyjna – porównanie

KryteriumAcetonBenzyna ekstrakcyjna
PolarnośćWysokaNiska
Temperatura wrzeniaOk. 56°COk. 40–60°C
LotnośćBardzo dużaŚrednia
ZastosowanieFarby, lakier, chemiaEkstrakcja, czyszczenie tłuszczowe
BezpieczeństwoPodrażnienia, ale mniej palnyBardziej palny, wymaga ostrożności

Kiedy wybrać aceton, a kiedy benzyne ekstrakcyjną?

Wybierz aceton , jeśli:

  • Chcesz usunąć lakier do paznokci
  • Musisz szybko oczyścić narzędzia z farby lub kleju
  • Pracujesz w warunkach laboratoryjnych z polarnymi związkami

Wybierz benzynę ekstrakcyjną , jeśli:

  • Planujesz ekstrahowanie olejków eterycznych lub CBD
  • Czyszczysz silniki, metalowe części od tłuszczu
  • Potrzebujesz rozpuszczalnika do preparatów kosmetycznych lub farmaceutycznych