Leczenie nowotworowe staje się coraz bardziej precyzyjne dzięki rozwojowi medycyny personalizowanej. Jednym z przykładów takiego podejścia jest stosowanie leku Alectoin , którego substancją czynną jest alectynib . Lek ten znajduje zastosowanie w terapii zaawansowanego raka płuca z przerzutami, a konkretnie raka płuca z fuzją genu ALK (anaplastyczna kinaza limfoblastyczna) .
W tym poradniku dowiemy się, czym jest Alectoin, kiedy jest przepisywany na receptę, jak działa oraz jakie są jego skutki uboczne i zalecenia dotyczące stosowania.
Czym jest Alectoin?
Alectoin to lek przeciwnowotworowy należący do grupy tzw. inhibitorów tyrozynokinazy (TKI) . Zawiera on substancję czynną alectynib , która działa na specyficzne mutacje komórek nowotworowych, blokując sygnały sprzyjające ich wzrostowi i podziałom.
Został on zarejestrowany jako lek receptowy przeznaczony do leczenia dorosłych pacjentów z:
- ALK-dodatnim (ALK+) zaawansowanym lub przerzutowym rakiem płuca (NSCLC – nie małokomórkowy rak płuca),
- zarówno jako leczenie pierwszego rzutu , jak i po wcześniejszej terapii innym inhibitorem ALK, np. krizotynibem.
Jak działa Alectoin?
Alectynib działa poprzez blokowanie aktywności białka ALK, które powstaje w wyniku anomalii genetycznej (fuzji genu ALK z innymi genami). Takie białko prowadzi do niekontrolowanego namnażania się komórek nowotworowych.
W porównaniu do wcześniejszych inhibitorów ALK, alectynib charakteryzuje się większą przenikalnością przez barierę krew-mózg , co sprawia, że skutecznie działa również na przerzuty w ośrodkowym układzie nerwowym.
Kto może otrzymać Alectoin na receptę?
Alectoin jest dostępny wyłącznie na receptę wymaganą , a jego stosowanie musi być monitorowane przez lekarza specjalisty – najczęściej onkologa lub pulmonologa.
Warunkiem uzyskania tego leku jest potwierdzenie obecności rearanżacji genu ALK w badaniu tkankowym (np. FISH, IHC lub sekwencjonowaniu następnej generacji – NGS).
Jak stosować Alectoin?
- Lek przyjmowany jest doustnie , w formie kapsułek.
- Standardowa dawka to 600 mg (4 x 150 mg) dwa razy dziennie razem z posiłkiem.
- W przypadku wystąpienia działań niepożądanych dawkę można modyfikować lub czasowo wstrzymać – zawsze jednak pod kontrolą lekarza.
Uwaga: Nie wolno samodzielnie zmieniać dawki ani przerywać leczenia bez konsultacji z lekarzem.
Działania niepożądane Alectoinu
Podobnie jak inne leki przeciwnowotworowe, Alectoin może powodować różnego rodzaju skutki uboczne. Najczęstsze z nich to:
- zmęczenie,
- niedogodności żołądkowo-jelitowe (np. nudności, wymioty, zaparcia),
- obrzęki,
- bóle mięśni i stawów,
- zaburzenia funkcji wątroby,
- nadmierne światłouczulenie (konieczność unikania intensywnego słońca).
Rzadsze, ale groźniejsze działania to np. zapalenie płuc interstycjalne czy zaburzenia rytmu serca (np. wydłużenie odstępu QT).
Interakcje lekowe
Alectynib może wpływać na działanie innych leków i vice versa. Szczególnie istotne są interakcje z:
- lekami wpływającymi na enzym CYP3A4 (np. niektóre leki przeciwgrzybicze, antybiotyki, leki na HIV),
- lekami nasennymi z grupy benzodiazepin,
- lekami obniżającymi ciśnienie (interakcja z ryzykiem hipotensji),
- suplementami diety, np. ziołowymi (np. Hypericum perforatum – dziurawiec św. Jana).
Przed rozpoczęciem leczenia Alectoinem należy poinformować lekarza o wszystkich przyjmowanych lekach i suplementach.
Ważne informacje przed rozpoczęciem leczenia
- Przed wypisaniem recepty na Alectoin lekarz wykonuje badania kontrolne: funkcji wątroby, elektrolitów, EKG (dla oceny rytmu serca).
- Lek nie jest zalecany w ciąży i laktacji – wymagana skuteczna metoda antykoncepcji u kobiet w wieku rozrodczym.
- W trakcie leczenia konieczne są regularne kontrole laboratoryjne i kliniczne.
Najważniejsze fakty o Alectoinie (alectynibie):
- Alectoin to lek przeciwnowotworowy zawierający alectynib , stosowany w leczeniu ALK-dodatniego raka płuca.
- Jest dostępny wyłącznie na receptę wymaganą i tylko po potwierdzeniu rearanżacji genu ALK.
- Działa poprzez blokowanie aktywności białka ALK, co hamuje rozwój komórek nowotworowych.
- Charakteryzuje się dobrą skutecznością także w przypadku przerzutów do mózgu .
- Stosowany doustnie, dwa razy dziennie razem z posiłkiem.
- Najczęstsze działania niepożądane to zmęczenie, objawy ze strony przewodu pokarmowego i obrzęki.
- Może występować ryzyko poważnych działań ubocznych, dlatego wymagana jest ścisła kontrola lekarska.
- Nie należy go stosować z niektórymi lekami , które mogą powodować niebezpieczne interakcje.
- Kontraindikacja do stosowania to ciąża i karmienie piersią.
- Efekty leczenia są indywidualne – kluczowa jest współpraca z zespołem medycznym i systematyczne kontrole.
Jeśli Ty lub Twój bliski otrzymaliście receptę na Alectoin, pamiętajcie, że regularne spotkania z lekarzem, ścisłe przestrzeganie zaleceń oraz świadomość możliwych skutków leczenia to podstawa skutecznej terapii.