Art. 30 Kodeksu Pracy – par. 1 pkt 1 – co każdy pracodawca i pracownik powinien wiedzieć
Kodeks pracy stanowi fundament porządku prawa pracy w Polsce, a jego artykuły regulują relacje między pracodawcą a pracownikiem w sposób zrównoważony i przejrzysty. Jednym z kluczowych przepisów, który często pojawia się w kontekście umów o pracę oraz ich formularzy, jest art. 30 Kodeksu Pracy (KPrac) , szczególnie jego paragraf 1 punkt 1 .
W niniejszym poradniku omówimy szczegółowo treść tego przepisu, jego znaczenie praktyczne oraz konsekwencje nieprzestrzegania obowiązków wynikających z niego.
Umowę o pracę należy zawrzeć w trzech jednobrzmiących egzemplarzach.
To bardzo prosty, ale istotny przepis. Wskazuje on na konieczność zawarcia umowy w trzech egzemplarzach , które muszą być identyczne pod względem treści (czyli „jednobrzmiące”).
2. Dlaczego trzy egzemplarze?
Zgodnie z zasadami prawa pracy, każda strona ma prawo do posiadania pełnej kopii umowy. W przypadku umowy o pracę mamy dwóch podmiotów: pracodawcę i pracownika . Trzeci egzemplarz jest do przekazania organowi nadzorującemu , czyli np. Inspekcji Pracy.
Taki system zapewnia:
transparentność stosunku pracy,
możliwość kontroli przez władzę publiczną ,
ochronę interesów obu stron – pracodawcy i pracownika.
3. Konsekwencje niespełnienia obowiązku
Nie zawarcie umowy w trzech egzemplarzach może prowadzić do negatywnych skutków praktycznych:
Brak ważności umowy – jeśli sąd stwierdzi, że umowa została zawarta bez przestrzegania formalności przewidzianych w art. 30 KPrac, to może uznać ją za nieważną .
Kara pieniężna dla pracodawcy – Inspekcja Pracy może nałożyć karę pieniężną w przypadku naruszenia przepisów o formie umowy.
Problemy przy rozwiązywaniu stosunku pracy – brak jednobrzmiowych egzemplarzy może utrudnić ustalenie warunków pracy i prowadzić do sporów.
4. Czy można zawrzeć umowę elektronicznie?
Tak, w ramach rozwoju technologii możliwe jest zawarcie umowy w formie elektronicznej, jednak również w tym przypadku musi być ona dostarczona w trzech egzemplarzach , choć niekoniecznie w formie papierowej. W praktyce, często jeden egzemplarz pozostaje w systemie elektronicznym, drugi jest wysłany e-mailem lub w formie dokumentu PDF, a trzeci – archiwizowany wewnętrznie.
Warto jednak pamiętać, że formalność zawarcia umowy musi być zachowana , niezależnie od jej formy.
5. Gdzie sprawdzić wzór umowy?
Wzory umów znajdziesz m.in. na stronie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRiPS), jak również w publikacjach praktycznych wydawanych przez nakłady prasowe prawnicze. Ważne, aby wzór był aktualny i zgodny z obowiązującymi przepisami .
Umowę o pracę należy zawrzeć w trzech jednobrzmiących egzemplarzach.
Każdy egzemplarz musi mieć identyczną treść – różnice mogą prowadzić do nieważności umowy.
Egzemplarze są przeznaczone:
dla pracodawcy,
dla pracownika,
dla organu nadzorującego (np. Inspekcji Pracy).
Niezachowanie tej formy może skutkować karą pieniężną dla pracodawcy.
Umowa może być zawarta w formie elektronicznej, ale musi być dostępna w trzech egzemplarzach .
Formalność zawarcia umowy jest warunkiem jej ważności .
Sprawdź aktualność wzoru umowy – najlepiej korzystać z oficjalnych źródeł.
Jeśli jesteś pracodawcą, pamiętaj, że przestrzeganie formalności zakłada nie tylko odpowiedzialność cywilnoprawną, ale także administracyjną. Jeśli jesteś pracownikiem, upewnij się, że masz na ręce pełną, autentyczną kopię umowy – to Twoje prawo i gwarancja bezpieczeństwa.
W razie potrzeby konsultacji prawnikowej warto udać się do doradztwa prawnego lub kontaktować się z specjalistą ds. prawa pracy.
