Artykuł 33 Kodeksu pracy – co każdy pracownik i pracodawca powinien wiedzieć?
Kodeks pracy to jeden z najważniejszych aktów prawnych regulujących relacje między pracownikiem a pracodawcą w Polsce. Artykuł 33 tego dokumentu ma szczególne znaczenie, ponieważ dotyczy jednego z podstawowych elementów umowy o pracę – okresu próbego . W tym poradniku wyjaśnimy, czym jest okres próbny, jak długo może trwać, jakie są jego specyfiki oraz prawa stron.
Zgodnie z art. 33 § 1 Kodeksu pracy , okres próbny to czas, w którym strony umowy o pracę mogą ocenić, czy warunki tej umowy odpowiadają ich oczekiwaniom. Innymi słowy, zarówno pracodawca, jak i pracownik mają możliwość zweryfikowania współpracy bez konieczności przedłużania jej na dłużej niż planowano.
Okres próbny nie jest obowiązkowy – wprowadza się go wyłącznie za zgodą obu stron.
Jak długo może trwać okres próbny?
Czas trwania okresu próbnego zależy od rodzaju umowy:
Umowa na czas określony (np. 6 miesięcy) – okres próbny może wynosić maksymalnie:
2 miesiące , jeśli umowa została zawarta na czas krótszy niż 6 miesięcy,
3 miesiące , jeśli umowa została zawarta na czas nie krótszy niż 6 miesięcy.
Umowa na czas nieokreślony – okres próbny może trwać maksymalnie 3 miesiące .
Warto pamiętać, że te limity są krytyczne – przekroczenie dopuszczalnej długości skutkuje uznaniem okresu próbnego za nieważny.
Możliwość przedłużenia okresu próbnego
Nie można wielokrotnie stosować okresu próbnego wobec tego samego pracownika w ramach tej samej umowy. Jednak art. 33 nie zabrania ponownego stosowania okresu próbnego przy zawarciu nowej umowy o pracę , nawet z tym samym pracodawcą, o ile nastąpiła jasna przerwa w zatrudnieniu.
Skrócenie okresu próbnego przez pracodawcę
Pracodawca ma prawo skrócić okres próbny wcześniej, np. pozytywnie oceniając wydajność pracownika. Taka decyzja musi zostać jednak potwierdzona pisemnie lub poprzez zmianę zapisów umowy.
Rozwiązanie umowy w czasie okresu próbnego
Jednym z kluczowych uproszczeń dla obu stron w okresie próbnym jest możliwość rozwiązania umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia. Zgodnie z art. 33 § 4 Kodeksu pracy:
Pracownik może rozwiązać umowę bez podania przyczyny.
Pracodawca również może rozwiązać umowę bez uzasadnienia.
Jedynym wymogiem jest pisanie wypowiedzenia z odpowiednim wyprzedzeniem , które wynosi:
3 dni robocze – jeśli okres próbny trwa do 2 tygodni,
7 dni roboczych – jeśli okres próbny trwa ponad 2 tygodnie,
14 dni roboczych – jeśli okres próbny trwa 3 miesiące.
Czy okres próbny wpływa na urlopy?
Tak, pracownik zatrudniony na okres próbny ma prawo do urlopu wypoczynkowego , ale nie musi go wykorzystać w całości. Prawo do urlopu narasta proporcjonalnie do czasu pracy. Dodatkowo, jeśli umowa zostanie rozwiązana w czasie okresu próbnego, pracownik ma prawo do odbioru pieniężnego zamiast niewykorzystanego urlopu.
Podsumowanie – najważniejsze fakty o artykule 33 Kodeksu pracy:
✅ Art. 33 Kodeksu pracy reguluje zasady ustalania okresu próbnego w umowie o pracę.
✅ Okres próbny nie jest obowiązkowy – wprowadza się go za zgodą stron .
✅ Maksymalna długość okresu próbnego wynosi:
2 miesiące – dla umowy krótszej niż 6 miesięcy,
3 miesiące – dla umowy co najmniej sześciomiesięcznej lub na czas nieokreślony.
✅ Strony mogą rozwiązać umowę bez podania przyczyny, ale z zachowaniem odpowiedniego wyprzedzenia wypowiedzenia (3, 7 lub 14 dni roboczych).
✅ Pracownik zatrudniony na okres próbny ma prawo do urlopu , który narasta proporcjonalnie do przepracowanego czasu.
✅ Nie można wielokrotnie stosować okresu próbnego w ramach tej samej umowy.
✅ Pracodawca może skrócić okres próbny , co wymaga potwierdzenia pisemnego.
Jeśli jesteś pracownikiem lub pracodawcą, warto dokładnie poznać treść artykułu 33 Kodeksu pracy, aby uniknąć błędów i zagwarantować sobie pełne prawa wynikające z umowy o pracę.
