Co każdy pracodawca i pracownik powinien wiedzieć o art. 186 Kodeksu Pracy
Kodeks pracy to jeden z najważniejszych aktów prawa w Polsce regulujących stosunki pracy. Wśród wielu artykułów, którymi często się posługują zarówno pracownicy, jak i pracodawcy, szczególną uwagę warto zwrócić na art. 186 Kodeksu Pracy . Ten fragment przepisów dotyczy obowiązku wydania potwierdzenia ukończenia umowy o pracę lub zwolnienia z pracy , co ma kluczowe znaczenie dla dalszej kariery zawodowej osoby, która kończy współpracę z danym pracodawcą.
W tym poradniku wyjaśnimy dokładnie, co mówi art. 186 Kodeksu Pracy, kto ma prawo do potwierdzenia, jakie są konsekwencje jego niewydania oraz jak postępować, jeśli nie zostanie ono udostępnione. Zakończymy artykuł listą najważniejszych faktów dotyczących tego przepisu – idealną kartą podsumowującą, którą możesz wykorzystać w praktyce.
Art. 186 Kodeksu Pracy określa obowiązek pracodawcy, by po zakończeniu stosunku pracy (np. upływie okresu umowy cywilnoprawnej, zwolnieniu, rozwiązaniu umowy) wydać pracownikowi potwierdzenie ukończenia umowy o pracę lub zwolnienia z pracy . Potwierdzenie to jest dokumentem potwierdzającym faktyczne wykonanie pracy oraz stanowisko, które dana osoba zajmowała.
Jest to szczególnie ważne, ponieważ:
Umożliwia dalsze angażowanie się zawodowe (np. przy składaniu wniosków o nową pracę).
Może być wymagane przy składaniu skarg socjalnych, np. do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Jest dowodem na fakt współpracy z danym pracodawcą, co może mieć znaczenie w sprawach finansowych, np. przy ustalaniu wynagrodzenia za czas pracy.
2. Czy ten obowiązek obowiązuje we wszystkich przypadkach?
Tak. Art. 186 Kodeksu Pracy obowiązuje niezależnie od formy umowy (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna), a także od długości trwania stosunku pracy. To oznacza, że nawet jeśli dana osoba pracowała kilka dni, nadal ma prawo do potwierdzenia.
3. Jak wygląda potwierdzenie? Czy musi być w określonej formie?
Nie ma jednego wzoru potwierdzenia – może ono być sporządzone w dowolnej formie pisemnej , ale musi zawierać konkretną treść . Zgodnie z art. 186 § 2 Kodeksu Pracy, potwierdzenie powinno zawierać:
imię i nazwisko pracownika,
datę rozpoczęcia i zakończenia stosunku pracy,
rodzaj umowy (np. umowa o pracę, umowa cywilnoprawna),
stanowisko, jakie dana osoba zajmowała,
ewentualne inne informacje, które mogą być istotne (np. wysokość wynagrodzenia).
W praktyce często spotykamy się z gotowymi formularzami, ale nawet jeśli potwierdzenie jest ręcznie napisane, a następnie podpisane przez pracodawcę, również spełnia ono swoje zadanie.
4. Co zrobić, jeśli pracodawca odmawia wydania potwierdzenia?
Odmowa wydania potwierdzenia ukończenia umowy o pracę lub zwolnienia z pracy jest naruszeniem prawa . Pracownik ma prawo zgłosić tę sytuację do organu nadzorczego – Inspekcji Pracy .
Zgłoszenie można składać:
bezpośrednio do Inspekcji Pracy (osobiście, pocztą lub e-mailowo),
Po otrzymaniu zgłoszenia, inspektor może nakazać wydanie potwierdzenia, a w razie braku skutków – nałożyć mandat karalny na pracodawcę.
5. Czy pracodawca może żądać zapłaty za potwierdzenie?
NIE. Wydanie potwierdzenia ukończenia umowy o pracy lub zwolnienia z pracy jest bezpłatne . Żądanie opłaty za to potwierdzenie jest nielegalne i może zostać ukarane odpowiednią sankcją.
6. Co jeśli pracodawca nie ma możliwości wydania potwierdzenia (np. firma została rozwiązana)?
Jeśli firma została rozwiązana, a potwierdzenie nie zostało wydane przed rozwiązaniem, należy skontaktować się z osobą, która była uprawniona do reprezentowania firmy (np. prezes zarządu). Jeśli ta osoba nie odpowiada, można:
zgłosić sprawę do Inspekcji Pracy,
złożyć skargę do Sądu Pracy (jeśli chodzi o rozwiązanie umowy o pracę),
skorzystać z pomocy doradcy prawnego lub organizacji pomocowej (np. PTK).
7. Czy można domagać się innego dokumentu niż potwierdzenie?
Tak. Pracownik może domagać się innych dokumentów, takich jak:
świadectwo pracy (jeśli był to dłuższy okres pracy),
potwierdzenie zatrudnienia (np. do potrzeb edukacyjnych),
list rekomendacyjny (jeśli pracodawca decyduje się go wydać).
Ale tylko potwierdzenie ukończenia umowy o pracę lub zwolnienia z pracy jest prawnie obowiązkowe .
✅ Najważniejsze fakty na temat art. 186 Kodeksu Pracy:
Obowiązek wydania potwierdzenia ukończenia umowy o pracę lub zwolnienia z pracy obowiązuje każdego pracodawcę.
Potwierdzenie musi zawierać imię i nazwisko, datę zakończenia, rodzaj umowy i stanowisko .
Forma potwierdzenia nie jest ściśle określona – wystarczy dowolna forma pisemna.
Wydanie potwierdzenia jest bezpłatne – żądanie opłaty jest nielegalne.
Odmowa wydania potwierdzenia jest naruszeniem prawa – można zgłosić to do Inspekcji Pracy.
Potwierdzenie można domagać się niezależnie od długości pracy – nawet po kilku dniach.
W przypadku rozwiązania firmy, można kontaktować się z osobą, która reprezentowała firmę.
Potwierdzenie ma duże znaczenie w kontynuowaniu kariery zawodowej i przy składaniu dokumentów do urzędów.
Można domagać się dodatkowych dokumentów (np. świadectwa), ale tylko potwierdzenie jest obowiązkowe .
Naruszenie art. 186 Kodeksu Pracy może skutkować mandatem lub innymi konsekwencjami prawnoadministracyjnymi.
Jeśli jesteś pracownikiem i nie otrzymałeś potwierdzenia – nie wahaj się działać. Jeśli jesteś pracodawcą – pamiętaj, że to prosta, ale ważna formalność, która pokazuje szacunek dla swojej kadry i przestrzeganie prawa.
