Co każdy pracodawca i pracownik powinien wiedzieć o art. 80 Kodeksu Pracy
Znajomość przepisów Kodeksu Pracy (K.P.) jest kluczowa zarówno dla pracodawców, jak i pracowników. Jednym z najważniejszych artykułów, który często odgrywa istotną rolę w praktyce pracy to art. 80 Kodeksu Pracy . W tym poradniku wyjaśnimy jego znaczenie, zastosowanie oraz konsekwencje prawne.
Art. 80 Kodeksu Pracy dotyczy prawa pracownika do rozwiązywania umowy o pracę , a także warunków, przy których można to uczynić bez wyrażenia zgody pracodawcy – tzw. rozwiązanie przez uprzedzenie . Innymi słowy, artykuł ten określa, kiedy pracownik może samodzielnie zakończyć stosunek pracy, nie czekając na decyzję pracodawcy.
Główne zasady art. 80 Kodeksu Pracy
Prawo do rozwiązania umowy przez uprzedzenie Pracownik ma prawo rozwiązać umowę o pracę, zwracając się do pracodawcy z żądaniem wykonania obowiązków wynikających z umowy , np. zapłaty wynagrodzenia, udzielenia urlopu lub innych świadczeń. Jeśli pracodawca nie spełni żądania w ciągu 7 dni , pracownik może zakończyć umowę bez dalszego uprzedzenia.
Warunki rozwiązania umowy przez uprzedzenie Aby rozwiązanie było legalne, muszą być spełnione trzy warunki:
Pracownik musi poinformować pracodawcę o swoim żądaniu (np. za pośrednictwem pisma).
Pracodawca nie spełnia żądania w ciągu 7 dni .
Pracownik zgłasza chęć rozwiązania umowy – co kończy stosunek pracy od momentu podania takiego oświadczenia.
Forma żądania Żądanie pracownika musi być pisemne , ale niekoniecznie musi być wysłane drogą listy poleconej. Wystarczy, że zostanie ono przekazane pracodawcy w sposób pozwalający na potwierdzenie jego dostawy (np. e-mail do osoby odpowiedzialnej, wpis do dziennika wejściowego).
Co jeśli pracodawca spełni żądanie? Jeśli pracodawca spełni żądanie pracownika w ciągu 7 dni, to rozwiązanie umowy staje się nieważne . Pracownik traci prawo do rozwiązania umowy przez uprzedzenie.
Rozwiązanie umowy przez uprzedzenie a zwolnienie za wypowiedzeniem W przeciwieństwie do rozwiązania umowy przez uprzedzenie, wypowiedzenie wymaga uprzedzenia – czyli okresu odstępowego (np. 14 dni). Natomiast rozwiązując umowę przez uprzedzenie, pracownik nie musi czekać na uprzedzenie – stosunek pracy kończy się natychmiastowo.
Konsekwencje prawne Po rozwiązaniu umowy przez uprzedzenie pracownik ma prawo do:
Otrzymania wynagrodzenia za czas do momentu rozwiązania umowy ,
Możliwego odszkodowania (jeśli zostało to uzasadnione sędzią),
Zabezpieczenia socjalnego (np. ZUS).
Praktyczne pytania i odpowiedzi
Czy mogę rozwiązać umowę, jeśli pracodawca nie płaci mi premii? Tak, jeśli premia została umówiona w dokumentach (umowie lub regulaminie), możesz skorzystać z art. 80 K.P., ponieważ to świadczenie wynika z umowy.
Można rozwiązać umowę, jeśli pracodawca nie udzielił urlopu? Tak, jeśli nie został udzielony uprawniony do urlopu (np. wypoczynkowego, opiekuńczego) – można skorzystać z art. 80 K.P.
Czy wystarczy, że napiszę maila pracodawcy? Tak, ale ważne, aby mail był formalny i zawierał konkretne żądanie. Lepszym rozwiązaniem jest pisemne oświadczenie przekazane przez przesyłkę z potwierdzeniem odbioru.
Podsumowanie – najważniejsze fakty o art. 80 Kodeksu Pracy:
✅ Art. 80 K.P. umożliwia pracownikowi rozwiązanie umowy o pracę bez zgody pracodawcy.
✅ Rozwiązanie następuje po niezaspokojeniu żądania pracownika w ciągu 7 dni .
✅ Żądanie musi dotyczyć świadczenia, które wynika z umowy (np. wynagrodzenia, urlopu).
✅ Żądanie musi być pisemne i dostarczone pracodawcy.
✅ Rozwiązanie następuje natychmiastowo , bez uprzedzenia.
✅ Pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas pracy i ewentualnie odszkodowania.
❌ Nie da się rozwiązać umowy przez uprzedzenie, jeśli żądanie pracownika jest nieuzasadnione albo zostało spełnione w terminie 7 dni.
Jeśli masz wątpliwości co do zastosowania art. 80 K.P. w konkretnym przypadku, warto skonsultować się z adwokatem lub radcą prawnym specjalizującym się w prawie pracy, aby uniknąć błędów prawnych i możliwych konsekwencji finansowych.
