Każdy pracownik i pracodawca w Polsce powinien znać podstawy prawa pracy, które regulują relacje między stronami stosunku pracy. Jednym z kluczowych przepisów w tym zakresie jest Art. 88 Kodeksu pracy , który dotyczy zakończenia umowy o pracę przez wypowiedzenie . W poniższym poradniku wyjaśnimy, co dokładnie mówi ten artykuł, jak wygląda procedura wypowiedzenia umowy o pracę oraz jakie są związane z nim okresy wypowiedzenia.
„Umowę o pracę kończy się również przez wypowiedzenie, jeżeli zachodzi przewidziane ustawą uprawnienie jednej ze stron do jej rozwiązania.”
Innymi słowy, art. 88 daje prawo zarówno pracodawcy, jak i pracownicy, aby rozwiązać umowę o pracę bez konieczności posiadania ważnego powodu , ale pod warunkiem zachowania określonych reguł i okresów wypowiedzenia.
Kiedy można wypowiedzieć umowę o pracę?
Wypowiedzenie umowy o pracę może nastąpić w każdym momencie , jednak jego skuteczność zależy od:
rodzaju umowy (np. na czas nieokreślony, na czas określony),
długości zatrudnienia,
spełnienia wymogów formalnych (pisemna forma wypowiedzenia).
Wypowiedzenie nie wymaga uzasadnienia – obie strony mogą je złożyć dowolnie , o ile umowa została zawarta na czas nieokreślony.
Okresy wypowiedzenia – jak długo trzeba odczekać?
Okres wypowiedzenia zależy od czasu trwania stosunku pracy . Zgodnie z art. 88a Kodeksu pracy:
Długość zatrudnienia
Okres wypowiedzenia
Do 6 miesięcy
2 tygodnie
Od 6 miesięcy do 3 lat
1 miesiąc
Powyżej 3 lat
3 miesiące
Np. jeśli pracownik pracuje w firmie 4 lata, to okres wypowiedzenia wynosi 3 miesiące.
Pracodawca ma możliwość skrócenia tego okresu, ale tylko na korzyść pracownika. Natomiast pracodawca nie może przedłużać okresu wypowiedzenia ponad przewidziane w Kodeksie.
Pracownik chce odejść – jak działa wypowiedzenie?
Jeśli to pracownik składa wypowiedzenie, musi ono być:
Pisemne – ustne wypowiedzenie nie jest skuteczne.
Skierowane do pracodawcy – najlepiej osobiście lub listem poleconym.
Nie musi zawierać powodu – wystarczy stwierdzenie faktu rozwiązania umowy.
Od momentu składania wypowiedzenia zaczyna biec okres wypowiedzenia. Pracownik nadal wykonuje pracę, a po jego upływie stosunek pracy wygasa.
Pracodawca chce rozwiązać umowę – co musi zrobić?
Jeśli pracodawca chce rozwiązać umowę o pracę poprzez wypowiedzenie:
Musi sporządzić pisemne wypowiedzenie .
Musi wskazać datę rozwiązania umowy, uwzględniając odpowiedni okres wypowiedzenia.
Nie musi podawać powodu wypowiedzenia – wystarczy, że nie narusza przepisów antidyskryminacyjnych ani innych norm prawa pracy.
Uwaga: pracodawca nie może wypowiedzieć umowy np. kobiecie w ciąży, karmiącej piersią, ani osobie w urlopie macierzyńskim, chyba że z własnej inicjiatywy.
Wynagrodzenie za niewykorzystany okres wypowiedzenia
Jeśli pracodawca nie chce, aby pracownik przebywał w pracy w czasie okresu wypowiedzenia, może mu zaproponować:
Zwolnienie od obowiązku wykonywania pracy – pracownik dostaje wtedy wynagrodzenie za cały okres wypowiedzenia.
Lub pracę w trybie zmniejszonym – z odpowiednio dopasowanym wynagrodzeniem.
W przypadku pracownika, który sam składa wypowiedzenie, nie ma takiego obowiązku – pracodawca nie musi go zwalniać bez utraty wynagrodzenia.
Najważniejsze fakty – podsumowanie
✅ Art. 88 Kodeksu pracy umożliwia stronie stosunku pracy rozwiązanie umowy o pracę przez wypowiedzenie.
✅ Wypowiedzenie może złożyć zarówno pracownik, jak i pracodawca bez konieczności podania przyczyny.
✅ Okres wypowiedzenia zależy od długości zatrudnienia:
do 6 miesięcy – 2 tygodnie,
od 6 miesięcy do 3 lat – 1 miesiąc,
powyżej 3 lat – 3 miesiące.
✅ Wypowiedzenie musi być złożone pisemnie , aby było skuteczne.
✅ Pracodawca może zwalniać pracownika od pracy w okresie wypowiedzenia , ale musi wtedy wypłacić mu wynagrodzenie.
✅ Pracodawca nie może wypowiedzieć umowy w sytuacjach chronionych prawem (np. w ciąży, w urlopie macierzyńskim).
Dzięki znajomości przepisów zawartych w art. 88 Kodeksu pracy zarówno pracodawcy, jak i pracownicy mogą uniknąć błędów przy rozwiązywaniu stosunku pracy i zagwarantować sobie odpowiednią ochronę prawną.
