W polskim systemie pracy istnieje wiele form zatrudnienia, które mogą różnić się zarówno czasem pracy, jak i prawami pracownika. Jedną z mniej znanych, ale wciąż stosowanych form jest tzw. etat 7/8 , czyli forma zatrudnienia częściowego etatu w kontekście tygodniowego rozliczania czasu pracy. W tym poradniku wyjaśnimy, co dokładnie oznacza etat 7/8, jakie mają na niego wpływ przepisy Kodeksu pracy, oraz jakie są konsekwencje dla pracodawcy i pracownika.
Etat 7/8 to forma zatrudnienia częściowego (częścioczasowego), w której pracownik wykonuje swoją pracę przez 7 dni w ciągu 8-dniowego tygodnia . Innymi słowy, pracuje 1 dzień mniej niż pełnoetatowo – jeśli pełny etat obejmuje 8 dni w tygodniu (np. w sektorach usług, hotelarstwa, branżach turystycznych lub w zakładach działających w trybie weekendowym).
Forma ta może być określona umową o pracę, a jej zastosowanie musi być uzasadnione potrzebami produkcji lub działalności gospodarczej (art. 135 § 2 Kodeksu pracy). Etat 7/8 najczęściej spotykany jest w firmach, które funkcjonują na dłuższy okres bez przerwy w pracy (np. hotele, sklepy 24/7, linie lotnicze) – tam bowiem tydzień pracy może obejmować 8 dni.
Prawa pracownika zatrudnionego na etacie 7/8
Pracownik zatrudniony na etacie 7/8 ma praktycznie te same prawa, co osoby zatrudnione na pełnym etacie, z kilkoma kluczowymi wyjątkami:
1. Czas pracy
Pracownik wykonuje obowiązki przez 7 dni w tygodniu .
Czas pracy powinien być rozłożony tak, aby nie naruszał norm dotyczących godzin dziennych i tygodniowych (art. 129 Kodeksu pracy).
Jeśli tydzień pracy trwa 8 dni, to maksymalna liczba godzin pracy w tygodniu wynosi 40 (art. 129 § 1 KPR).
2. Urlopy
Urlop wypoczynkowy przysługuje proporcjonalnie do liczby przepracowanych dni w roku kalendarzowym (art. 61 KPR).
Dla 7/8 etatu będzie to około 25–26 dni urlopu wypoczynkowego rocznie .
3. Pensja
Wyplata pensji odbywa się proporcjonalnie do liczby dni lub godzin pracy – 7/8 od pełnego wynagrodzenia.
Pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia poniżej minimalnej stawki godzinowej.
4. Zasiłek chorobowy
Pracownik uprawniony jest do zasiłku chorobowego w przypadku choroby, przy czym wysokość zasiłku zależy od długości przepracowanego okresu.
Obowiązki pracodawcy
Pracodawca zatrudniając pracownika na etacie 7/8, ma między innymi następujące obowiązki:
Zapisanie warunków etatu w umowie o pracę .
Ustalenie harmonogramu pracy zgodnie z planem dyżurów.
Zapewnienie odpowiadającego poziomu wynagrodzenia.
Dokładne prowadzenie księgi leków i ewidencji pracy.
Rozliczanie urlopów i zasiłków chorobowych zgodnie z przepisami.
Jak ustalić, czy można zatrudnić na etacie 7/8?
Aby zastosować etat 7/8, pracodawca musi spełnić kilka warunków:
Brak możliwości zatrudnienia innych osób na wolne dni – np. w przypadku braku dostępnych pracowników.
Uzasadnienie w dokumentacji – np. w sprawozdaniach finansowych lub planach organizacyjnych.
Zgodność z charakterem pracy – np. w sezonie letnim w hotelu, gdzie działalność trwa bez przerwy.
Umowa zawarta z pracownikiem – w której wyraźnie określono warunki pracy na 7/8 etatu.
Częste błędy pracodawców
Nieuzasadnienie formy 7/8 – bez realnych potrzeb produkcji lub działalności.
Niewłaściwe rozliczanie urlopów i zasiłków – często prowadzi do roszczeń przed Sądami Pracy.
Błąd w określeniu tygodnia pracy – niektóre firmy mylą 8-dniowy tydzień z normalnym 5-dniowym, co jest błędne.
Brak umowy z odpowiednią klauzulą – niejasne sformułowania prowadzą do sporów.
Podsumowanie – najważniejsze fakty na temat „7/8 etatu”
✅ Etat 7/8 to forma zatrudnienia częściowego , w którym pracownik pracuje 7 dni w ciągu 8-dniowego tygodnia.
✅ Zastosowanie wymaga uzasadnienia – np. ciągłości produkcji lub działalności.
✅ Pracownik ma prawa proporcjonalne do liczby dni pracy – urlop, wynagrodzenie, zasiłek chorobowy.
✅ Maksymalny czas pracy w tygodniu to 40 godzin – nawet przy 8-dniowym tygodniu.
✅ Umowa o pracę musi zawierać informacje o formie etatu .
⚠️ Niepoprawne rozliczanie może prowadzić do roszczeń i kar .
📌 Forma 7/8 nie jest równoznaczna z 7/8 godzin – dotyczy dni, nie godzin.
Jeśli jesteś pracodawcą lub pracownikiem i masz pytania dotyczące swojej sytuacji, warto skonsultować się z adwokatem lub doradcą prawnym specjalizującym się w prawie pracy, by uniknąć błędów i zagwarantować zgodność z przepisami ustawy.
