Interpretacja art. 81 Kodeksu Pracy – Co każdy pracodawca i pracownik powinien wiedzieć
Współczesna praktyka pracy zawodowej często wiąże się z koniecznością rozwiązywania sporów wynikających z umowy o pracę, a jednym z najważniejszych artykułów regulujących ten proces jest art. 81 Kodeksu Pracy (K.P.) . W tym poradniku wyjaśnimy, czym dokładnie jest art. 81 K.P., jak go interpretować oraz jakie są jego konsekwencje dla obu stron stosunku pracy.
Art. 81 Kodeksu Pracy określa, że pracownik może zostać zwolniony bez przedstawienia przyczyn , jeśli nie wykonał swoich obowiązków przez dwa kolejne miesiące mimo uprzedniego ostrzeżenia. Jest to tzw. zwolnienie za opuszczenie stanowiska pracy lub brak sprawdzonych wyników pracy .
Zgodnie z ustawą:
„Jeśli pracownik nie wykonał swoich obowiązków przez dwa kolejne miesiące mimo uprzedniego ostrzeżenia, pracodawca może mu odstawić pracę bez przedstawienia przyczyn.”
To znaczy, że po dwóch miesiącach niespełnienia obowiązków zawieranych w umowie o pracę, przy jednoczesnym wystosowaniu wcześniej ostrzeżenia, pracodawca ma prawo rozwiązać stosunek pracy bez podania szczegółowych przyczyn.
Jak należy interpretować art. 81 Kodeksu Pracy?
Interpretacja tego artykułu wymaga ostrożności ze względu na bardzo szeroką sformułowanie „nie wykonał swoich obowiązków”. Kluczowe aspekty do uwzględnienia:
1. Co oznacza „nie wykonanie obowiązków”?
Może dotyczyć:
Opóźnień,
Braku zaangażowania,
Niskiej jakości wykonywanej pracy,
Nieobecności bez uzasadnienia,
Niepodjęcia się obowiązków wynikających z funkcji.
Jednak niekoniecznie musi to być działanie kryminalne czy naruszenie wyraźnych norm . Sąd może uznać za niedopełnienie obowiązków nawet systematyczne spóźnienia, jeśli będą one regularne i utrudniać funkcjonowanie firmy.
2. Ostrzeżenie jako warunek procedury
Zanim zostanie skorzystany art. 81 K.P., musi zostać wystosowane ostrzeżenie pisemne .
Ostrzeżenie powinno być konkretne i zawierać informację o braku spełniania obowiązków .
Ostrzeżenie nie musi być formułowane jako „ostateczne”, ale powinno dać pracownikowi szansę na poprawę .
3. Czas trwania okresu niespełnienia obowiązków
Okres dwóch miesięcy musi być nieprzerwany .
Miesiąc to calendar month , nie liczba dni roboczych – co potwierdziły sądy.
Jeśli pomiędzy miesiącami nastąpi okres, w którym pracownik wykonywał swoje obowiązki, to okres liczenia się zeruje.
4. Brak potrzeby przedstawiania konkretnej przyczyny
To unikalna cecha art. 81 – pracodawca nie musi udowadniać konkretnego błędu , tylko ogólnego braku spełnienia obowiązków.
Wystarczy pokazać, że przez dwa miesiące pracownik nie realizował swoich obowiązków .
Jak postępować zgodnie z prawem?
Dla pracodawców:
Dokładnie określaj obowiązki pracownika w umowie o pracę i instrukcjach.
Wystosuj pisemne ostrzeżenie , jeśli pracownik zaczyna nie spełniać swoich zadań.
Zapisuj zachowanie pracownika – dokumentacja jest kluczowa w przypadku ewentualnego sporu.
Nie rób niczego przed upływem dwóch miesięcy – czas musi minąć, aby móc zastosować art. 81.
Przygotuj się na ewentualną apelację – sądy często analizują, czy okres i zakres niespełnienia obowiązków był rzeczywiście wystarczający.
Dla pracowników:
Zwróć uwagę na każde ostrzeżenie – to pierwszy sygnał, że możesz zostać zwolniony.
Sprawdź, czy Twoje działania rzeczywiście nie spełniają standardów – czasem oskarżenia mogą być błędne.
Skorzystaj z pomocy adwokata lub doradcy prawnego , jeśli jesteś zagrozony zwolnieniem.
Pamiętaj, że możesz zaprotestować , jeśli uważasz, że nie masz winy.
Najważniejsze fakty dotyczące interpretacji art. 81 Kodeksu Pracy
✅ Art. 81 K.P. pozwala na zwolnienie pracownika bez podania przyczyn , jeśli przez dwa kolejne miesiące nie wykonał swoich obowiązków .
✅ Zwolnienie wymaga uprzedniego ostrzeżenia pisemnego .
✅ Okres dwóch miesięcy musi być nieprzerwany – nie liczą się dni wolne czy święta, jeśli były zarejestrowane.
✅ „Nie wykonanie obowiązków” interpretowane jest szeroko – obejmuje np. spóźnienia, niską jakość pracy.
✅ Pracodawca nie musi udowadniać konkretnego błędu, tylko ogólny brak spełnienia obowiązków .
✅ Sądy coraz częściej stosują art. 81, zwłaszcza w przypadkach regularnego zaburzania funkcjonowania firmy .
✅ Wszelkie działania powinny być pisemnie udokumentowane , aby uniknąć sporów.
