Jak zrozumieć i zastosować art. 210 Kodeksu Pracy – doświadczenie praktyczne
Zarządzanie zasobami ludzkimi w firmie to nie tylko kwestia organizacyjna, ale także – co najważniejsze – prawna. W Polsce obowiązujący Kodeks Pracy (KP) stanowi fundament regulacji pracy i relacji między pracodawcą a pracownikiem. Jednym z ważnych artykułów kodu jest art. 210 , który odgrywa kluczową rolę w kontekście umożliwiania pracownikom wykonywania czynności związanych z działalnością zawodową poza miejscem pracy .
W tym poradniku omówimy treść art. 210 Kodeksu Pracy, jego znaczenie praktyczne oraz sposoby stosowania go w codziennej pracy HR i zarządu. Będziemy korzystać z aktualnej legislacji oraz przykładów z życia zawodowego.
„Pracownik ma prawo do odbycia bezpłatnie szkolenia lub uczestnictwa w kursach, konferencjach, warsztatach i innych formach działalności zawodowej, jeśli są one związane z jego stanowiskiem pracy.”
Dodatkowo, artykuł ten mówi o tym, że:
pracodawca powinien dopilnować , by czas przeznaczony na takie działania był bezstratny dla pracownika , chyba że innego przewiduje umowa.
Pracownik może być wypuszczony z pracy bez wynagrodzenia jedynie wtedy, gdy brak możliwości zorganizowania szkolenia w godzinach pracy .
Jeśli jednak szkolenie można zrealizować w ramach godzin pracy , to pracodawca ma obowiązek je zapewnić .
Wyjątkiem są sytuacje, w których pracownik sam decyduje się na szkolenie niezwiązane ze swoim stanowiskiem – wtedy koszty i czas bierze na siebie.
Gdzie najczęściej pojawia się art. 210 KP w praktyce?
1. Szkolenia wymagane przez stanowisko
Na przykład:
Informatyk musi ukończyć szkolenie z bezpieczeństwa IT.
Nauczyciel uczący języka obcego musi udać się na warsztaty językowe.
W tych przypadkach czas na szkolenie należy do czasu pracy , a pracodawca ponosi odpowiedzialność za jego organizację.
2. Udział w konferencjach branżowych
Jeśli firma działa w sektorze technologii, medycyny, finansów itp., to udział w konferencjach branżowych często jest kluczowy dla rozwoju zawodowego. Art. 210 daje pracownikowi prawo do uczestnictwa w takich wydarzeniach, jeśli są one związane z jego stanowiskiem .
3. Wywiady i egzaminy potwierdzające kwalifikacje
Czas przeznaczony na zdawanie egzaminów np. z zakresu Prawa Jazdy (dla kierowców), certyfikatów HACCP (dla pracowników gastronomii) również chroni art. 210.
Jakie są wyjątki i granice art. 210?
Nie wszystkie szkolenia pokrywają się z uprawnieniami z art. 210. Ważne są tu dwa aspekty:
1. Szkolenia niezwiązane ze stanowiskiem
Jeśli pracownik chce zdobyć nowe umiejętności spoza swojej dziedziny (np. informatyk uczy się grafiki komputerowej, choć nie ma tego w funkcji), to:
Czas na szkolenie nie należy do czasu pracy .
Pracodawca nie ma obowiązku go wysłać .
Koszty i opłaty ponosi pracownik .
2. Umowy indywidualne mogą ograniczać uprawnienia
W个别nych przypadkach pracodawca i pracownik mogą zawrzeć umowę, która ogranicza prawo do szkoleń. Należy jednak pamiętać, że:
Umowa nie może naruszać ogólnoobowiązujących norm prawa pracy .
Ograniczenia muszą być uzasadnione i proporcjonalne .
Jakie konsekwencje niespełniającego się art. 210?
Jeśli pracodawca:
Odmówi czasu na szkolenie wymaganego przez stanowisko ,
Nie zapewni warunków do jego odbycia ,
to pracownik ma prawo:
Złożyć skargę do Inspekcji Pracy ,
Wnieść pozw do Sądu Pracy na odstawiennictwo,
Uzyskać wynagrodzenie za czas braku pracy (jeśli szkolenie było możliwe w ramach godzin pracy).
Podsumowanie – Najważniejsze fakty o art. 210 Kodeksu Pracy
✅ Prawo do szkoleń : Pracownik ma prawo do odbycia szkoleń i uczestnictwa w aktywnościach zawodowych, jeśli są one związane z jego stanowiskiem.
✅ Bezpłatne szkolenia : Pracodawca powinien zapewnić możliwość szkolenia bez kosztów dla pracownika.
✅ Czas pracy : Czas przeznaczony na szkolenie liczy się jako czas pracy, chyba że brak możliwości realizacji w godzinach pracy.
❌ Wyjątki : Szkołenie nie dotyczy stanowiska? Wtedy koszty i czas ponosi pracownik.
⚠️ Naruszenie art. 210 : Może prowadzić do skarg, postępowań inspekcyjnych i roszczeń przed sądem.
📝 Umowy indywidualne : Mogą ograniczać uprawnienia, ale nie mogą ich naruszać.
Wnioski
Art. 210 Kodeksu Pracy to nie tylko narzędzie do wspierania rozwoju zawodowego pracowników, ale także element budowania sprawnej i konkurencyjnej firmy. Poprawne zrozumienie i stosowanie tej normy pozwala uniknąć konfliktów, zwiększa lojalność zespołu i spełnia wymogi prawa pracy.
Jako prawnik doradzam:
Regularnie analizować stanowiska i wymagane szkolenia,
Dokumentować decyzje o wysyłaniu pracowników na szkolenia,
Dbać o transparencję w komunikacji z pracowniczymi.
Dopiero wtedy firma staje się miejscem pracy, które naprawdę dba o swoich pracowników.
