Zapewne nieraz słyszałeś/aś, że odpowiednie wysypianie się jest niezwykle ważne dla organizmu. Dostateczna regeneracja, że kluczowa dla osób trenujących.
Właściwe nawyki snu pomagają w utrzymaniu wielu procesów biologicznych. Działa to również w drugą stronę – zły sen może nieść za sobą negatywne skutki. Wbrew pozorom odpowiednia jakość wysypiania się ma niebagatelny wpływ na zdrowie. Brak snu między innymi upośledza: skupienie, redukcję tłuszczu, układ odpornościowy, funkcje poznawcze. Ponadto zwiększa stan zapalny w organizmie.
Otyłość Ludzie o krótkim czasie snu zwykle ważą znacznie więcej niż ci, którzy śpią optymalnie. W rzeczywistości krótki czas snu jest jednym z najsilniejszych czynników ryzyka otyłości. Przeprowadzono kilka badań dotyczących powiązania między tkanką tłuszczową o snem. Dowiedziono, że mniej snu w nocy wiąże się z większą ilością tkanki tłuszczowej. Brak snu prowadzi do zwiększenia głodu. W jednym obszernym badaniu przeglądowym dzieci i dorośli z krótkim czasem snu mieli odpowiednio 89% i 55% większe ryzyko wystąpienia otyłości. Oczywiście nie można klasyfikować braku snu jako jedynego powodu nadmiernej wagi. Przyrost masy ciała zależy od wielu czynników, w tym hormonów, motywacji do ćwiczeń, stylu życia itp. Nie mniej jednak uzyskanie wysokiej jakości snu jest absolutnie niezbędne w redukcji.
Regulacja apetytu Niedobór snu zakłóca regulację hormonów odpowiedzialnych za apetyt. Okazuje się, że obejmuje to wyższy poziom greliny – hormonu stymulującego głód – i obniżonego poziomu leptyny, który odpowiada za sytość. Badania pokazują, że osoby pozbawione snu mają większy apetyt, przez co jedzą więcej kalorii. Przekłada się to za wzrost wagi, który może prowadzić do nadwagi czy otyłości.
Praca mózgu Sen pomaga mózgowi działać poprawnie. Odgrywa ważną rolę w jego funkcjonowaniu obejmującego funkcje poznawcze, koncentrację i wydajność. Na wszystkie te składowe negatywnie wpływa brak snu. Podczas snu mózg przygotowuje się na następny dzień. Tworzy nowe ścieżki, które pomogą nauczyć się i zapamiętać informacje.
Badania pokazują, że dobry sen poprawia naukę. Pomaga poprawić umiejętności uczenia się i rozwiązywania problemów. Jak również okazuje się pomocny przy podejmowaniu decyzji i byciu kreatywnym.
Przeprowadzono badanie wśród stażystów medycznych. Praktykanci według tradycyjnego harmonogramu z wydłużonymi godzinami pracy, spowodowali o 36% poważniejszych błędów medycznych niż stażyści w harmonogramie, który pozwalał im na więcej snu. Inne badanie wykazało, że krótki sen może negatywnie wpływać na niektóre aspekty funkcjonowania mózgu w podobnym stopniu, jak zatrucie alkoholem. Z drugiej strony wykazano, że dobry sen poprawia umiejętności rozwiązywania problemów i poprawia wydajność pamięci zarówno u dzieci, jak i dorosłych.
Sport Jak się okazuje dobry sen poprawia wydajność sportową i fizyczną. W badaniu dotyczącym koszykarzy wykazano, że dłuższy sen znacząco poprawia szybkość, dokładność, czas reakcji i samopoczucie psychiczne. Natomiast krótszy czas snu był związany ze słabą wydajnością fizyczną i ograniczeniami funkcjonalnymi u starszych kobiet. Badanie przeprowadzone na ponad 2800 kobietach wykazało, że słaby sen był związany z wolniejszym chodzeniem, niższą siłą chwytu i większą trudnością w wykonywaniu niezależnych czynności.
Choroby Wykazano, że spanie poniżej 7–8 godzin na dobę wiąże się ze zwiększonym ryzykiem chorób serca i udaru mózgu. Sen wpływa na metabolizm glukozy i ryzyko cukrzycy typu 2. Ograniczenie snu wpływa na poziom cukru we krwi i zmniejsza wrażliwość na insulinę. W badaniu z udziałem zdrowych młodych mężczyzn ograniczenie snu do 4 godzin na noc przez 6 nocy z rzędu powodowało objawy stanu przedcukrzycowego. Objawy te ustąpiły po tygodniu zwiększonego czasu snu. Osoby śpiące krócej niż 6 godzin wielokrotnie wykazywały zwiększone ryzyko cukrzycy typu 2. Sen może mieć duży wpływ na stan zapalny. Wiadomo, że utrata snu aktywuje niepożądane markery stanu zapalnego i uszkodzenia komórek. Słaby sen jest silnie powiązany z długotrwałym stanem zapalnym przewodu pokarmowego w zaburzeniach zwanych nieswoistymi zapaleniami jelit.
Zdrowie psychiczne Problemy ze zdrowiem psychicznym – takie jak depresja – są silnie powiązane ze słabą jakością snu i zaburzeniami snu. Szacuje się, że 90% osób z depresją narzeka na jakość snu. Dzieci i nastolatkowie z niedoborem snu mogą mieć problemy w relacjach z innymi. Często odczuwają gniew i impulsywność, wahania nastroju, smutek, depresję lub brak motywacji.
Odporność Utrata snu zaburza układ odpornościowy, który chroni nas przed obcymi lub szkodliwymi patogenami. Trwający niedobór snu może zmienić sposób reakcji układu odpornościowego. Naukowcy odkryli, że ci, którzy spali mniej niż 7 godzin, byli prawie 3 razy bardziej narażeni na przeziębienie niż ci, którzy spali 8 godzin lub więcej. Spanie co najmniej 8 godzin snu może poprawić funkcję odpornościową i pomóc w walce z przeziębieniem.
Wydajność Zapewnienie odpowiedniej jakości snu pomaga dobrze funkcjonować przez cały dzień. Ludzie z niedoborem snu są mniej produktywni w pracy i szkole. Wykonują zadania dłużej, mają wolniejszy czas reakcji i popełniają więcej błędów. Niektóre osoby nie są świadome ryzyka braku snu. W rzeczywistości mogą nawet nie zdawać sobie sprawy, że mają niedobór snu. Nawet przy ograniczonym lub złej jakości snu mogą nadal myśleć, że mogą dobrze funkcjonować. Na przykład senni kierowcy mogą czuć się zdolni do prowadzenia pojazdu. Jednak badania pokazują, że niedobór snu wpływa negatywnie na zdolność kierowania pojazdem tak samo jak pijaństwo. Szacuje się, że senność kierowcy jest przyczyną około 100 000 wypadków samochodowych każdego roku, co powoduje około 1500 zgonów. Nie tylko kierowcy odczuwają brak snu. Narażeni są ludzie na wszystkich liniach pracy, np. pracownicy służby zdrowia, piloci, prawnicy, kelnerzy. Sen jest jednym z filarów zdrowia, uwarunkowany fizjologicznie. W rezultacie niedobór snu może być szkodliwy dla nas, ale również może powodować szkody na dużą skalę.
Autor: Marcelina Paprocka
CZYTAJĄC DOWIESZ SIĘ:
zaburzony sen mało snu nieregularny sen brak snu bezsenność skutki braku snu brak snu przyczyny brak snu przyczyna problem ze snem brak fazy rem podczas snu jakie są fazy snu brak snu co robić brak snu rozwiązanie brak snu porady brak głębokiego snu przyczyny
