Praca zdalna a art. 67 Kodeksu pracy – co każdy pracodawca i pracownik powinien wiedzieć
W obliczu dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości rynku pracy, praca zdalna staje się coraz powszechniejszą formą zatrudnienia. W Polsce kwestie związane z tym typem pracy reguluje m.in. art. 67 Kodeksu pracy (K.P.) , który od kilku lat oficjalnie wprowadza do polskiego systemu prawno-pracowego możliwość wykonywania pracy poza siedzibą pracodawcy. W tym poradniku wyjaśnimy, co dokładnie przewiduje ten artykuł, jakie są jego konsekwencje dla pracodawców i pracowników oraz jak należy go stosować.
Art. 67 Kodeksu pracy został uchwalony w 2015 roku i stanowi odpowiedź na rosnącą popularność pracy zdalnej w Polsce. Jego celem było zapewnienie spójnego, prawno-pewnego ramienia prawnego dla takich relacji pracy. Art. 67 nie jest jednak „pełnoprawnym” artykułem o pracy zdalnej – raczej można go uznać za specjalny rodzaj umowy o pracę , która dotyczy wykonywania pracy poza siedzibą pracodawcy.
Zgodnie z tym artykułem:
„Umowę o pracę zawiera się na zasadach określonych w rozdziale pierwszym niniejszego rozdziału, jeśli praca będzie wykonywana poza siedzibą pracodawcy w miejscu do tego wyznaczonym lub przez pracownika dobieranym samodzielnie.”
To oznacza, że taki rodzaj umowy może być zawarty, gdy praca ma charakter stały i odbywa się poza siedzibą pracodawcy – np. w domu pracownika, biurze wynajętym indywidualnie lub innym miejscu, które nie jest siedzibą firmy.
Główne cechy umowy według art. 67 Kodeksu pracy
Praca poza siedzibą pracodawcy Kluczową cechą tej formy zatrudnienia jest to, że praca odbywa się poza siedzibą pracodawcy. Może to być miejsce dobrane przez pracodawcę (np. oddział firmy) albo przez pracownika (np. jego dom).
Brak obowiązku obecności fizycznej w siedzibie pracodawcy Pracownik nie musi codziennie przychodzić do biura, chyba że inaczej wynika z umowy lub specjalnych okoliczności.
Rozporządzenie Ministerstwa Pracy W sprawach szczegółowych (np. sposobu ustalania czasu pracy, nadgodzin, odpoczynku, itp.) stosuje się rozporządzenie Ministra Pracy z dnia 24 kwietnia 2019 r. (Dz.U. 2019 poz. 869), które wdraża art. 67 Kodeksu pracy.
Jak zawrzeć poprawnie umowę według art. 67 Kodeksu pracy?
Aby umowa była zgodna z art. 67 Kodeksu pracy, należy:
Wyraźnie określić w umowie , że praca będzie wykonywana poza siedzibą pracodawcy.
Zaznaczyć, czy miejsce pracy jest dostosowane przez pracodawcę (np. wynajęte biuro), czy zostaje dobrane przez pracownika (np. jego dom).
Ustalić sposób realizacji czasu pracy, odpoczynku i nadgodzin – szczególne znaczenie ma to w przypadkach, gdy praca odbywa się bez stałego nadzoru.
Wprowadzić klauzulę dotyczącego monitoringu pracy – często stosowany mechanizm w pracy zdalnej.
Obowiązki pracodawcy w umowie według art. 67 Kodeksu pracy
Pracodawca:
Musi zapewnić dostęp do środków technicznych , które umożliwiają wykonanie pracy.
Ma obowiązek zapewnić bezpieczeństwo i higienę pracy – również w miejscu pracy wybranym przez pracownika.
Powinien monitorować warunki pracy zdalnej, zwłaszcza jeśli wiąże się ona z ryzykiem (np. prowadzenie działalności z komputerem w niewłaściwych warunkach ergonomii).
Musi prowadzić rejestr czasu pracy – zgodnie z rozporządzeniem z 2019 r., z wyłączeniem niektórych wyjątków (np. kierowców, osób zatrudnionych na umowę B2B).
Prawa pracownika w umowie według art. 67 Kodeksu pracy
Pracownik:
Ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy – także w miejscu, które dobrał sam.
Może żądać dostosowania warunków pracy do swoich potrzeb (np. wyposażenia biurka domowego).
Ma prawo do odpoczynku – także wtedy, gdy praca odbywa się poza siedzibą pracodawcy.
Może korzystać z prawa do wypoczynku w miejscu pracy , jeśli wymaga tego rodzaj wykonywanej pracy.
Czy praca zdalna może być chwilowa?
Nie. Art. 67 Kodeksu pracy dotyczy stałej pracy zdalnej . Jeśli praca zdalna odbywa się tylko偶 raz, kilka razy tygodniowo lub w wyjątkowych sytuacjach (np. pandemia), to stosuje się standardowe zasady umowy o pracę. Taka forma pracy nie podlega art. 67 K.P.
Podsumowanie najważniejszych faktów o art. 67 Kodeksu pracy:
✅ Co reguluje? – Umowę o pracę, w której praca odbywa się poza siedzibą pracodawcy.
✅ Gdzie może być wykonywana praca? – W miejscu wyznaczonym przez pracodawcę lub dobieranym samodzielnie przez pracownika.
✅ Czy wymaga specjalnego formularza umowy? – Nie. Umowa zawierana jest na zasadach ogólnej umowy o pracę, ale z dodatkowymi ustaleniami dotyczącymi miejsca pracy.
✅ Czy wymaga rejestracji czasu pracy? – Tak, zgodnie z rozporządzeniem z 2019 r.
✅ Czy pracownik ma prawo do bezpieczeństwa pracy? – Tak, nawet jeśli praca odbywa się w jego mieszkaniu.
✅ Czy praca zdalna chwilowa podlega art. 67? – Nie. Art. 67 dotyczy tylko pracy stałej poza siedzibą pracodawcy.
Rekomendacje dla pracodawców i pracowników
Dla pracodawców :
Sprawdź, czy praca zdalna spełnia warunki art. 67 K.P.
Skonsultuj się z doradcą prawnym przed zawarciem umowy.
Dokładnie określij warunki pracy i monitoring w umowie.
Dla pracowników :
Upewnij się, że Twoja umowa zawiera wszystkie istotne informacje o pracy zdalnej.
Sprawdź, czy Twoje miejsce pracy spełnia warunki bezpieczeństwa i higieny.
Pamiętaj, że masz prawo do pełnego pakietu świadczeń socjalnych, tak jak w tradycyjnej pracy.
Jeśli masz pytania dotyczące konkretnej sytuacji, warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy. Poprawne stosowanie art. 67 Kodeksu pracy to klucz do uniknięcia ewentualnych sporów i problemów prawnych.
