Świadczenie kompensacyjne dla nauczycieli jest specyficznym rodzajem wcześniejszej emerytury, przysługującym pedagogom, którzy spełniają określone kryteria. Poniżej znajdziesz szczegółowe informacje, które pomogą zrozumieć, kto i jak może skorzystać z tego świadczenia.
Kto Ma Prawo do Świadczenia Kompensacyjnego?
Świadczenie kompensacyjne przysługuje nauczycielom, pedagogom i wychowawcom zatrudnionym w publicznych i niepublicznych szkołach, przedszkolach, placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, oraz w innych placówkach oświatowych wymienionych w ustawie[2][3][5].
Warunki Uzyskania Świadczenia
Aby otrzymać świadczenie kompensacyjne, należy spełnić łącznie następujące warunki:
- Wiek: Od 2025 roku, granica wieku będzie stopniowo wzrastać. W latach 2025-2026, kobiety muszą mieć co najmniej 56 lat, a mężczyźni co najmniej 61 lat. W kolejnych latach ten próg będzie się zwiększał: w latach 2027-2028 odpowiednio 57 i 62 lata, w latach 2029-2030 – 58 i 63 lata, a w latach 2031-2032 – 59 i 64 lata[1][2][3].
- Staż Pracy: Nauczyciel musi posiadać co najmniej 30 lat stażu pracy, w tym minimum 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć[2][3][5].
- Rozwiązanie Stosunku Pracy: Stosunek pracy musi być rozwiązany, co może nastąpić z inicjatywy dyrektora szkoły, likwidacji szkoły lub zmian organizacyjnych, które uniemożliwiają pełny wymiar zajęć[2][3].
Wysokość Świadczenia
Wysokość świadczenia kompensacyjnego obliczana jest poprzez podzielenie sumy zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne oraz kapitału początkowego przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat. Kwota ta podlega corocznej waloryzacji i nie może być niższa niż minimalna emerytura, która obecnie wynosi 1780,96 zł brutto. Średnia wysokość świadczenia kompensacyjnego w lipcu 2024 roku wynosiła 3971,14 zł[1][4].
Jak Ubiegać Się o Świadczenie
Wniosek o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (ENSK) można złożyć w każdej placówce ZUS lub w wersji elektronicznej przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS. Wnioski rozpatruje jednostka ZUS właściwa ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy[2].
Utrata lub Zawieszenie Świadczenia
Prawo do świadczenia kompensacyjnego może być utracone w dniu poprzedzającym nabycie prawa do emerytury lub w dniu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. ZUS może również zawiesić prawo do świadczenia, jeśli nauczyciel podejmie pracę w placówkach oświatowych wymienionych w Karcie Nauczyciela[2].
Najważniejsze Fakty o Świadczeniu Kompensacyjnym dla Nauczycieli
- Grupa Uprawnionych: Nauczyciele, pedagodzy i wychowawcy zatrudnieni w placówkach oświatowych.
- Wiek:
- Od 2025 roku: kobiety – 56 lat, mężczyźni – 61 lat, zwiększający się co dwa lata.
- W latach 2025-2032: kobiety od 56 do 59 lat, mężczyźni od 61 do 64 lat[1][2][3].
- Staż Pracy: Co najmniej 30 lat stażu, w tym 20 lat pracy nauczycielskiej w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć[2][3][5].
- Rozwiązanie Stosunku Pracy: Stosunek pracy musi być rozwiązany zgodnie z określonymi przepisami[2][3].
- Wysokość Świadczenia: Obliczana na podstawie zwaloryzowanych składek i kapitału początkowego, nie niższa niż minimalna emerytura[1][4].
- Waloryzacja: Coroczna waloryzacja świadczenia[1].
- Wniosek: Można złożyć w placówce ZUS lub elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych ZUS[2].
- Utrata lub Zawieszenie: Może nastąpić w przypadku nabycia prawa do emerytury, osiągnięcia wieku emerytalnego lub podjęcia pracy w placówkach oświatowych[2].