Poradnik: Zrozumienie Stosunku ALT do AST i Jego Znaczenia w Diagnostyce Wątroby
Wprowadzenie
W diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych, enzymy wątrobowe, takie jak aminotransferaza alaninowa (ALT) i aminotransferaza asparaginianowa (AST), odgrywają kluczową rolę. Stosunek ALT do AST, znany jako wskaźnik de Ritisa, jest ważnym narzędziem w ocenie stanu wątroby. Poniżej przedstawiamy przewodnik, jak zrozumieć i wykorzystać ten wskaźnik.
Co to są ALT i AST?
ALT (Aminotransferaza Alaninowa): Jest to enzym cytoplazmatyczny, który występuje głównie w komórkach wątroby, nerek i w mniejszym stężeniu w innych tkankach, takich jak serce i mięśnie szkieletowe. Podwyższenie poziomu ALT w krwi jest silnym wskaźnikiem uszkodzenia komórek wątroby[4].
AST (Aminotransferaza Asparaginianowa): Ten enzym występuje w wątrobie, mięśniu sercowym, mięśniach szkieletowych, nerkach i krwinkach czerwonych. Podwyższenie AST może wskazywać na uszkodzenie tych narządów, ale jest mniej specyficzne dla wątroby w porównaniu z ALT[2].
Normy ALT i AST
ALT: Norma ALT wynosi zwykle poniżej 40 IU/l.
AST: Norma AST również wynosi zwykle poniżej 40 IU/l, chociaż może się różnić w zależności od laboratorium i grupy wiekowej pacjenta[1][2].
Wskaźnik de Ritisa
Wskaźnik de Ritisa jest obliczany jako stosunek aktywności AST do ALT (AST/ALT). Ten wskaźnik został wprowadzony przez Fernando de Ritisa w 1957 roku i jest używany do różnicowania przyczyn uszkodzenia wątroby.
AST/ALT < 1,0: Wskazuje na łagodne uszkodzenie komórek wątroby, często spotykane w ostrym zapaleniu wątroby.
AST/ALT ok. 1,0: Może być sygnałem marskości wątroby, nowotworów wątroby, przerzutów do wątroby lub ostrej cholestazy zewnątrzwątrobowej.
AST/ALT > 1,0 (szczególnie > 2,0): Świadczy o martwicy komórek wątroby, a także może wskazywać na zawał mięśnia sercowego[2][3][4].
Kiedy Obliczać Wskaźnik de Ritisa?
Wskaźnik de Ritisa ma największą przydatność diagnostyczną w przypadkach umiarkowanego przekroczenia norm aminotransferaz (mniejsze niż 5-krotne). Nie oblicza się go, jeśli parametry pracy wątroby są w normie lub gdy przekroczenie norm jest bardzo wysokie (ponad 15-krotne)[1].
Jak Wykorzystać Kalkulator Wskaźnika de Ritisa?
Kalkulator wskaźnika de Ritisa może pomóc w szybkiej ocenie wyników badań krwi. Aby go użyć, należy wprowadzić wartości aktywności AST i ALT, a kalkulator automatycznie obliczy wskaźnik i zaprezentuje interpretację wyników.
Przygotowanie do Badań
Przed wykonaniem badań krwi na ALT i AST, należy:
Wykonać badanie rano i na czczo.
Zachować normalną dietę i stałą masę ciała przez dwa tygodnie przed badaniem.
Unikać spożywania alkoholu 2-3 dni przed badaniem[4].
Podsumowanie
Poniżej znajdują się najważniejsze fakty na temat stosunku ALT do AST i wskaźnika de Ritisa:
Najważniejsze Fakty:
Wskaźnik de Ritisa jest obliczany jako stosunek aktywności AST do ALT (AST/ALT).
Normy:
ALT: < 40 IU/l
AST: < 40 IU/l, z możliwymi różnicami w zależności od laboratorium i grupy wiekowej.
Interpretacja Wskaźnika de Ritisa:
AST/ALT < 1,0: Łagodne uszkodzenie wątroby
AST/ALT ok. 1,0: Marskość wątroby, nowotwory, przerzuty, ostra cholestaza zewnątrzwątrobowej
