Szkolenia PPOŻ – co mówią przepisy? Kompleksowy poradnik
Bezpieczeństwo pożarowe to jeden z klucznych aspektów funkcjonowania przedsiębiorstw, instytucji publicznych i innych miejsc, gdzie przebywa wiele osób. Szczególnie istotna rola w tym zakresie należy do osób odpowiedzialnych za ochronę przeciwpożarową – czyli tych, które odbyły odpowiednie szkolenia PPOŻ (Pierwsze Przeciwdziałanie Zagrożeniom). W tym artykule dowiemy się, jakie obowiązki nakładają na pracodawców i pracowników aktualne przepisy dotyczące szkoleń ppoż.
Szkolenia PPOŻ to formy edukacji prowadzone zgodnie z przepisami prawa, mające na celu przygotowanie pracowników do działania w sytuacjach zagrożenia pożarem. Uczestnicy szkoleń zdobywają wiedzę na temat:
zasad postępowania w razie wybuchu pożaru,
sposobów ewakuacji,
obsługi sprzętu ratowniczego i gaśniczego,
zapobieganiu pożarom.
2. Kto powinien udać się na szkolenia PPOŻ?
Zgodnie z ustawą z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. 2020 poz. 635 z późn. zm.), oraz rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szkolenia w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej (Rozporządzenie MSWiA z dnia 7 czerwca 2010 roku), szkolenia PPOŻ są obowiązkowe dla:
pracowników objętych planem ratowniczym lub ewakuacyjnym ,
osób odpowiedzialnych za stan wyposażenia i urządzeń ppoż ,
osób zajmujących się organizacją pracy w warunkach zagrożenia pożarem ,
osób pełniących służbę w straży pożarnej w zakładzie pracy .
Dodatkowo, wszystkim nowo zatrudnionym pracownikom pracodawca musi zapewnić wstępne szkolenie ppoż przed przystąpieniem do pracy .
3. Rodzaje szkoleń ppoż – co przewiduje prawo?
Rozporządzenie dzieli szkolenia na kilka kategorii:
a) Szkolenie wstępne (ogólny kurs ppoż)
Obowiązuje wszystkich pracowników.
Minimalna długość: 3 godziny dydaktyczne.
Tematy: zasady ochrony przeciwpożarowej, zachowanie się w czasie pożaru, korzystanie z środków alarmowania i gaśniczych.
b) Szkolenie okresowe
Powtarzane co 3 lata .
Czas trwania: min. 2 godziny dydaktyczne .
Dotyczy ogółu pracowników.
c) Szkolenie specjalistyczne
Dla pracowników pełniących szczególne funkcje (np. członkowie zespołów ewakuacyjnych, strażacy przemysłowi).
Trwa od 8 do 40 godzin, w zależności od stopnia zaawansowania.
Muszą być prowadzone przez jednostki uprawnione przez Komendanta Głównego Straży Pożarnej.
4. Kto może prowadzić szkolenia PPOŻ?
Szkolenia mogą być realizowane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia i kwalifikacje:
Inżynierowie ds. ppoż,
Oficerowie ratownictwa pożarnego,
Instruktorzy BHP z uprawnieniami do prowadzenia szkoleń ppoż,
Jednostki uprawnione przez Komendanta Głównego Straży Pożarnej (KGSP).
W przypadku szkoleń specjalistycznych konieczne jest uzyskanie akredytacji KGSP.
5. Jak wygląda dokumentacja szkoleń PPOŻ?
Po zakończeniu szkolenia uczestnicy otrzymują świadectwo ukończenia szkolenia . W firmie powinna również zostać prowadzona odpowiednia dokumentacja, obejmująca m.in.:
Listę pracowników objętych szkoleniem,
Kopie świadectw,
Protokoły ze szkoleń,
Harmonogramy szkoleń okresowych.
Brak dokumentacji lub nieprzeprowadzenie szkoleń grozi grzywną lub mandatem.
6. Kary za brak szkoleń ppoż
Zgodnie z art. 40 ust. 1 ustawy o ochronie przeciwpożarowej, za naruszenie przepisów dotyczących szkoleń można nałożyć grzywnę:
na osobę fizyczną: do 30 000 zł,
na firmę: nawet do 100 000 zł.
Straż Pożarna ma prawo dokonywać kontroli szkoleń i żądać dostępu do dokumentacji.
✅ Najważniejsze fakty o szkoleniach PPOŻ według obowiązujących przepisów:
🔹 Obowiązek szkolenia PPOŻ dotyczy każdego pracownika, zarówno w dużych firmach, jak i małych zakładach. 🔹 Szkolenie wstępne musi odbyć się przed rozpoczęciem pracy . 🔹 Szkolenie okresowe powtarza się co 3 lata . 🔹 Szkolenia specjalistyczne wymagają uprawnień instruktora i akredytacji przez KGSP. 🔹 Szkolenia realizowane są zgodnie z rozporządzeniem MSWiA z 2010 r. . 🔹 Brak szkoleń grozi grzywną do 100 000 zł . 🔹 Po szkoleniu pracownik otrzymuje świadectwo ukończenia i pracodawca prowadzi jego dokumentację.
Jeśli chcesz zadbać o bezpieczeństwo swoich pracowników i zgodność z prawem, warto regularnie organizować szkolenia PPOŻ, dbać o ich dokumentację i pamiętać o terminach ich powtórzeń. Edukacja i świadomość przeciwpożarowa to fundament skutecznego działania w nagłych wypadkach.
