Wprowadzanie aktualnych szkoleń dla pracowników stało się kluczowym elementem zarządzania zasobami ludzkimi, szczególnie na skutek zmieniających się przepisów prawnych. W 2024 roku obowiązki pracodawców w zakresie szkolenia pracowników zostały westchnięte i częściowo ujednolicone, co ma na celu poprawę bezpieczeństwa oraz efektywności funkcjonowania przedsiębiorstw.
W tym poradniku omówimy najważniejsze zmiany dotyczące szkoleń pracowników wynikające z nowych przepisów, kto jest objęty wymaganiami, jakie rodzaje szkoleń są obowiązkowe oraz jak należy je realizować.
W Polsce obowiązują nowe wytyczne dotyczące szkoleń BHP (bezpieczeństwa i higieny pracy), a także szkoleń specjalistycznych dla określonych zawodów. Zmiany te są rezultatem transpozycji dyrektyw Unii Europejskiej oraz modernizacji polskiego prawa pracy.
Najważniejsze nowości:
Jednolity system oceny ryzyka zawodowego – pracodawca musi opracować dokumentację uwzględniającą indywidualne zagrożenia związane z konkretnym stanowiskiem pracy.
Częstsze szkolenia okresowe – niektóre branże wymagają corocznego odświeżania wiedzy przygotowanej według nowych standardów.
Cyfrowa forma szkoleń – e-learning staje się równoprawnioną formą przeprowadzania szkoleń BHP i innych szkoleń obowiązkowych.
Sankcje za nieszkolenie pracowników – kontrola Państwowej Inspekcji Pracy staje się bardziej rygorystyczna, a kary administracyjne mogą być nawet kilkudziesięciotysięczne.
2. Kto musi przejść szkolenie?
Zgodnie z ustawą o bezpieczeństwie i higienie pracy z dnia 26 czerwca 1974 r., szkolenie obowiązuje wszystkich pracowników , bez względu na formę zatrudnienia (umowa o pracę, zlecenie, umowa o dzieło). Dotyczy to również:
pracowników sezonowych,
osób po odbyciu urlopu macierzyńskiego lub opiekuńczego,
absolwentów szkół rozpoczynających pracę zawodową,
osób wykonujących pracę w ramach praktyk lub staży.
3. Rodzaje szkoleń pracowniczych
a) Szkolenie BHP ogólne
Stanowi podstawę bezpieczeństwa każdego pracownika i obejmuje tematy takie jak:
pierwsza pomoc,
postępowanie w razie wypadku,
korzystanie z środków ochrony indywidualnej,
zasady ergonomii.
b) Szkolenie stanowiskowe
Przeprowadzane bezpośrednio na miejscu pracy, uwzględniające konkretne zagrożenia i procedury danej firmy.
c) Szkolenia specjalistyczne
Dotyczą pracowników objętych szczególnymi ryzykami, np.:
obsługa maszyn i urządzeń,
praca na wysokości,
transport materiałów niebezpiecznych,
obsługa sprzętu elektrycznego.
d) Szkolenia antykorupcyjne i PIP (Powszechne Informacje Podatkowe)
Dla instytucji publicznych oraz firm współpracujących z administracją – wymagane przez Ministerstwo Finansów i inne organy nadzorujące.
4. Jak przeprowadzić szkolenie zgodnie z przepisami?
Analiza potrzeb szkoleniowych – ustal, które stanowiska wymagają jakich konkretnych treści szkoleniowych.
Wybór formy szkolenia – tradycyjne spotkania, webinaria lub platformy e-learningowe.
Udział odpowiedzialnych osób – np. instruktor BHP, doświadczony pracownik lub zewnętrzni eksperti.
Ocena efektywności szkolenia – testy sprawdzające wiedzę uczestników oraz ewaluacja metody prowadzenia zajęć.
Wydanie świadectw / potwierdzeń ukończenia szkolenia – każdy uczestnik powinien otrzymać dokument potwierdzający udział i znajomość materiału.
Archiwizacja dokumentacji – przechowywanie akt minimum 5 lat w przypadku szkoleń BHP.
5. Korzyści z regularnych szkoleń
Zmniejszenie liczby wypadków przy pracy.
Poprawa jakości wykonywanych zadań.
Podniesienie świadomości prawnej i obowiązków pracowniczych.
Większa motywacja i lojalność pracowników.
Uniknięcie roszczeń i sankcji finansowych ze strony inspektoratu pracy czy fiskusa.
Najważniejsze fakty – podsumowanie:
✅ Od 2024 roku wprowadzono ujednolicone zasady szkoleń BHP i specjalistycznych.
✅ Wszyscy pracownicy (łącznie z osobami zatrudnionymi na podstawie innych form niż umowa o pracę) muszą przejść odpowiednie szkolenia.
✅ Forma e-learningowa jest teraz równoprawna z tradycyjnym szkoleniem stacjonarnym.
✅ Szczególnie istotne są szkolenia stanowiskowe dostosowane do konkretnego miejsca pracy.
✅ Kontrole Państwowej Inspekcji Pracy są surowsze – braki w dokumentacji mogą skutkować wysokimi mandatami.
✅ Dokumentacja szkoleniowa musi być przechowywana przez minimum 5 lat.
Jeśli jako pracodawca chcesz uniknąć problemów z urzędami i jednocześnie zwiększyć kompetencje zespołu, warto zadbać o systematyczne szkolenia swoich pracowników już dziś.
